WARUNKI DO ROZWOJU KAPITAŁU LUDZKIEGO NA REGIONALNYCH RYNKACH PRACY W POLSCE

Celem opracowania jest analiza regionalnych rynków pracy w Polsce z punktu widzenia
ich zdolności do tworzenia warunków do rozwoju kapitału ludzkiego, innymi słowy, warunków
do przyciągania wykwalifikowanych zasobów tego kapitału. Wskazano na trzy zasadnicze
cechy rynków pracy, które determinują efektywne wykorzystanie i rozwój tego kapitału:
zdolność do tworzenia miejsc pracy dla wykwalifikowanych pracowników, oferowany
poziom wynagrodzenia oraz rozmiary i charakter bezrobocia. Postawiono hipotezę, Ŝe obszary
o lepszych warunkach na rynku pracy dla rozwoju zasobów ludzkich cechuje z reguły
wyŜszy poziom kapitału ludzkiego. Są to jednocześnie obszary, które wykazują tendencję
do przyciągania wyspecjalizowanych zasobów pracy. Wnioskowanie przeprowadzono na
podstawie analizy danych opisujących rynki pracy w latach 1999–2011.
Analizy pozwoliły wskazać województwa, które borykają się z największymi problemami
w tym zakresie. Są to przede wszystkim województwa wschodnie (podkarpackie,
podlaskie, lubelskie oraz świętokrzyskie) oraz północne i północno-zachodnie (warmińskomazurskie,
lubuskie, kujawsko-pomorskie, zachodniopomorskie). Zgodnie z tezami nowej
geografii ekonomicznej relatywnie najszybciej do wymagań współczesnej gospodarki dostosowują
się województwa, które mają dynamicznie rozwijające się metropolie. Jednocześnie
regiony te wykazują tendencję do przyciągania wyspecjalizowanych zasobów pracy
oraz cechują się z reguły wyŜszym poziomem kapitału ludzkiego – tam siły koncentracji
(dośrodkowe) przewaŜają na siłami odśrodkowymi.
Procesy zaobserwowane na regionalnych rynkach pracy uzasadniają potrzebę działań
w kierunku tworzenia jak najlepszych warunków dla rozwoju kapitału ludzkiego (chodzi
zwłaszcza o to, by nie popaść w pułapkę tanich miejsc pracy) oraz wskazują, Ŝe poŜądane
byłoby uruchomienie instrumentów przeciwdziałającym procesom regionalnej dywergencji.

Pełny tekst (pdf)

[1] Bezrobocie rejestrowane w I–IV kwartale 2010, GUS, Warszawa 2011.
[2] Cyrek M., Rozwój sektora usług a gospodarka oparta na wiedzy, Wydawnictwo Uniwersytetu
Rzeszowskiego, Rzeszów 2012.
[3] Powszechny Spis Rolny, GUS, Warszawa 2003.
[4] Florida R., Cities and the Creative Class, Routledge, New York–London 2005.
[5] Gorzelak G., Jałowiecki B., Konkurencyjność regionów, „Studia Regionalne i Lokalne”
2000/1.
[6] Kucharski L., Przepływy siły roboczej w Polsce w latach dziewięćdziesiątych, Wydawnictwo
Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2002.
[7] Kukuła K., Statystyczne metody analizy struktur ekonomicznych, Wydawnictwo Edukacyjne,
Kraków 1996.
[8] Młodak A., Analiza taksonomiczna w statystyce regionalnej, Difin, Warszawa 2006.
[9] Rogut A., Czynniki determinujące presję płacową w gospodarce polskiej – ujęcie regionalne,
[w:] Konwergencja gospodarcza Polski, red. Z.B. Liberda, PTE, Warszawa 2009.
[10] Rynek pracy w Polsce. Aspekty ekonomiczno-społeczne, red. Z. Dach, Wydawnictwo Uniwersytetu
Ekonomicznego w Krakowie, Kraków 2008.
[11] Taksonomiczna analiza przestrzennego zróŜnicowania poziomu Ŝycia w Polsce w ujęciu dynamicznym,
red. A. Zeliaś, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Krakowie, Kraków
2000.
[12] Węziak-Białowolska D., Kotowska I.E., Pomiar kapitału ludzkiego i jego zróŜnicowanie
według cech demograficznych, [w:] Rynek pracy i wykluczenie społeczne w kontekście percepcji
Polaków – Diagnoza Społeczna 2011, red. I.E. Kotowska, Warszawa 2012.
[13] Wojnicka E., Klimczak P., Wojnicka M., J. Dąbrowski, Perspektywy rozwoju małych i średnich
przedsiębiorstw wysokiej technologii w Polsce do 2020 roku, PARP, Warszawa 2006.
[14] Wosiek M., Kapitał intelektualny w rozwoju regionów Polski Wschodniej, Wydawnictwo
Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów 2012