Znaczenie Organów Parlamentarnych w Powojennych Organizacjach Bezpieczeństwa Europejskiego

Straty materialne i społeczne II wojny światowej, w nieznanej wcześniej skali, skłoniły społeczność międzynarodową do poszukiwania skutecznych rozwiązań zapewniania bezpieczeństwa i pokojowego rozwiązywania sporów w przyszłości. Nowy, dwublokowy układ sił wykształcony w powojennym świecie na wiele lat podzielił Europę na „Wschodnią” i „Zachodnią” strefę wpływów, pierwszą kontrolowaną przez ZSRR, drugą zaś skupiającą kraje o demokratycznym systemie sprawowania władzy. Tendencje do poszukiwania form kooperacji militarnej i współpracy politycznej między państwami europejskimi prowadzone były niezależnie po przeciwnych stronach tzw.: „Żelaznej Kurtyny”. Od zakończenia wojny aż do końca lat 80. XX wieku organizacje międzynarodowe służyły stabilizacji sytuacji międzynarodowej nie tylko w skali kontynentu europejskiego, ale w skali globalnej. W odpowiedzi na powołanie organizacji międzynarodowej przez kraje po jednej ze stron, kraje po drugiej stronie „Żelaznej Kurtyny” powoływały organizację o analogicznych celach działania. Przyczyniło się to do zapewnienia równowagi sił oraz zachowania pokoju i bezpieczeństwa w powojennej Europie, pomimo pewnych konfliktów lokalnych. Do organizacji, traktatów i paktów militarnych powołanych w omawianym w artykule okresie należą: Traktat z Dunkirk (Szkocja), z dnia 4 marca 1947 r.; Traktat z Brukseli z dnia 17 marca 1948 r.; Unia Zachodnio-Europejska z dnia 22 października 1954 roku; Projekt Europejskiej Współpracy Obronnej z 1954 r.; Traktat Północnoatlantycki z dnia 4 kwietnia 1949 r.; Układ o Przyjaźni, Współpracy i Pomocy Wzajemnej z dnia 14 maja 1955 r.; Konferencje Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie prowadzone w turach od 22 listopada 1972 r. i przekształcone 1 stycznia 1995 roku w Organizację Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie.

Pełny tekst (pdf)

[1] Gilbert M., Surpassing Realism: The Politics of European Integration Since 1945, Rowman&Littlefield Publishers, Lanham 2003, s.
[2] Nowakowski Z., Protasowicki I., Bezpieczeństwo polityczne i militarne Polski po 1989 roku, Politechnika Rzeszowska, Rzeszów 2008, s. 54–55.
[3] Nowakowski Z., Rajchel J.H., Szafran H., Szafran R., Strategie bezpieczeństwa narodowego Polski na tle strategii wybranych państw, Towarzystwo Naukowe Powszechne S.A., Warszawa 2012, s. 238.
[4] Noźko K., Zagadnienia współczesnej sztuki wojennej, Wydawnictwo MON, Warszawa 1973, s. 260, cyt. za: Z. Nowakowski, J.H. Rajchel, H. Szafran, R. Szafran, op. cit., s. 243.
[5] Trachtenberg M., A Constructed Peace: The