PARTNERSTWO PUBLICZNO-PRYWATNE JAKO STRATEGICZNE WYZWANIE W ZARZĄDZANIU KLASTREM

Artykuł koncentruje się na współczesnym podejściu do złożonej i wieloaspektowej problematyki partnerstwa publiczno-prywatnego (PPP) wewnątrz ekosystemu klastra, którego granice są wysoce zmienne. Podstawą zaprezentowanych w artykule rozważań i formułowanych wniosków były nie tylko wyniki badań empirycznych, przeprowadzonych za pomocą metody badań ankietowych na celowo dobranej próbie 28 menedżerów polskich klastrów, ale także analiza literatury przedmiotu i danych zastanych (metoda desk research). Praktyczne podejście do problemu badawczego poparto wybranymi doświadczeniami i dobrymi praktykami klastrów. Artykuł składa się z trzech części, w których scharakteryzowano w sposób syntetyczny istotę i główne założenia koncepcji PPP, jej znaczenie dla rozwoju klasteringu oraz jej postrzeganie przez menedżerów klastrów. Na podstawie analizy literatury przedmiotu wykazano, że sprawne wykorzystanie potencjału PPP stwarza strategiczne wyzwanie przed koordynatorami klastrów m.in. w zakresie kształtowania relacji z partnerami publicznymi i zabezpieczenia źródeł finansowania tego typu projektów. Finansowanie inwestycji ze środków krajowych i zagranicznych może sprzyjać zarówno budowie i modernizacji infrastruktury komunalnej, jak i rozwojowi klastrów. W szczególności projekty hybrydowe, w których formuła PPP dofinansowana jest ze środków Unii Europejskiej, umożliwiają realizację dużych przedsięwzięć infrastrukturalnych, zaspakajających potrzeby społeczne. W tym przypadku instytucjonalny koordynator i członkowie klastra mogą pełnić rolę partnera prywatnego, będącego inwestorem, generalnym wykonawcą lub podwykonawcą. Zaprezentowane w artykule wyniki badań empirycznych dowodzą, że dotychczas w większości badanych klastrów nie realizowano projektów w formule PPP. Pomimo to bardzo optymistyczny jest fakt, że koordynatorzy i członkowie tych klastrów wykazują realne zainteresowanie tego typu partnerstwem strategicznym, chociaż wciąż brakuje sprzyjającego klimatu dla jego implementacji w wielu regionach kraju.

Pełny tekst (pdf)

1. Augustyńska B., Koncepcja partnerstwa publiczno-prywatnego na przykładzie Holandii, „Zarządzanie Publiczne” 2007, nr 3.
2. Bernatowicz Ł, Partnerstwo publiczno-prywatne z punktu widzenia doświadczeń strony prywatnej, „Studia BAS” 2014, nr 3 (39).
3. Bleja A., Partnerstwo publiczno-prywatne w administracji publicznej, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica” 2010, nr 243.
4. Blicharz P., Skowron S., Kapitał intelektualny jako czynnik rozwoju partnerstwa publiczno-prywatnego, Politechnika Lubelska, Lublin 2013.
5. Bodzoń K., Funkcjonowanie partnerstwa publiczno-prywatnego w ramach realizacji projektów inwestycyjnych, „Przegląd Administracji Publicznej” 2013, nr 1.
6. Borowiec A., Możliwości budowy sieci gospodarczych na bazie partnerstwa publiczno-prywatnego w świetle badań empirycznych, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia” 2011, nr 687 (48).
7. Borowiec A., Partnerstwo publiczno-prywatne: zagrożenia i bariery stosowania w polskich przedsiębiorstwach w świetle badań empirycznych, „Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej. Organizacja i Zarządzanie” 2017, nr 75.
8. Borowski K., Dotychczasowe doświadczenia i możliwości implementacji partnerstwa publiczno-prywatnego przez jednostki samorządu terytorialnego w Polsce, „Ekonomiczne Problemy Usług” 2016, nr 125.
9. Buczyńska G., Frączek D., Kryjom P., Raport z inwentaryzacji klastrów w Polsce 2015, PARP, Warszawa 2016.
10. Brzozowska K., Innowacyjność partnerstwa publiczno-prywatnego w polityce inwestycyjnej jednostek sektora publicznego w Polsce, „Folia Pomeranae Universitatis Technologiae Stetinensis. Oeconomica” 2011, nr 291 (65).
11. Bucka M., Wsparcie rozwoju klastrów w Polsce w perspektywie finansowej 2014-2020, „Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu” 2017, nr 466.
12. Derlukiewicz N., Mempel-Śnieżyk A., Realizacja inwestycji w formie partnerstwa publiczno-prywatnego – aspekt teoretyczny, „Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu” 2016, nr 443.
13. Hajdys D.M., Uwarunkowania partnerstwa publiczno-prywatnego w finansowaniu inwestycji jednostek samorządu terytorialnego, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2013.
14. Kania M., Partnerstwo publiczno-prywatne jako forma realizacji zadań jednostek samorządu terytorialnego, „Zeszyty Myszkowskie” 2015, nr 2.
15. Knop L., Zarządzanie klastrem: koncepcje, strategie, modele, Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice 2013.
16. Kołodziej-Hajdo M., Partnerstwo publiczno-prywatne jako narzędzie nowoczesnego zarządzania organizacjami publicznymi, „Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach” 2015, nr 224.
17. Korbus B., Srokosz T., Wawrzyniak M., Partnerstwo publiczno-prywatne: poradnik, Urząd Zamówień Publicznych, Warszawa  2010.
18. Kraska E., Wpływ władz samorządowych na tworzenie i funkcjonowanie klastrów na przykładzie gmin województwa świętokrzyskiego, „Zarządzanie i Finanse” 2012, nr 1 (10), t. 2.
19. Lisowska A., Rubisz Sz., Sektor instytucji publicznych a rozwój klastrów w województwie opolskim, Wyższa Szkoła Zarządzania i Administracji w Opolu, Opole 2011.
20. Łukomska-Szarek J., Włóka M., Partnerstwo publiczno-prywatne w procesie rozwoju samorządów lokalnych, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia” 2014, nr 804 (67).
21. Nowicki H., Nowicki P., Partnerstwo publiczno-prywatne jako element systemu zamówień publicznych, “Studia BAS” 2014, nr 3 (39).
22. Paczoski A., Reguły oraz znaczenie partnerstwa publiczno-prywatnego dla funkcjonowania przedsiębiorstw, „Zarządzanie i Finanse” 2012, nr 1, t. 10, cz. 3.
23. Piątyszek-Pych A., Rola samorządu terytorialnego w realizacji polityki rozwoju opartej na klastrach, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia” 2013, nr 786 (64/2).
24. Płaczek E., Rozwój logistyki społecznej poprzez partnerstwo publiczno-prywatne, „Zeszyty Naukowe Politechniki Częstochowskiej. Zarządzanie” 2017, nr 25, t. 2.
25. Sikora E., Partnerstwo publiczno-prywatne w zarządzaniu Gminą Bytom, „Zeszyty Naukowe Politechniki Częstochowskiej. Zarządzanie” 2017, nr 25, t. 2.
26. Skica T., Dzyuma-Zaremba U., Hady J., Klastry w polityce regionalnej, „Barometr Regionalny” 2015, nr 2 (13).
27. Smalec A., Znaczenie partnerstwa publiczno-prywatnego dla rozwoju regionu, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Ekonomiczne Problemy Usług” 2011, nr 682 (76).
28. Sołtysik M, Mucha-Kuś K., Rogus R., Klastry energii w osiąganiu samowystarczalności energetycznej gmin, „Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN” 2018, nr 102.
29. Spigel B., Harrison R., Toward a process theory of entrepreneurial ecosystems, „Strategic Entrepreneurship Journal” 2018, nr 12.
30. Szafran J., Projekty hybrydowe – montaż partnerstwa publiczno-prywatnego i funduszy Unii Europejskiej w projektach rozwoju lokalnego i regionalnego, „Barometr Regionalny” 2017, nr 4 (15).
31. Szymański K., Korbus B., Analiza rynku PPP za okres od 2009 roku do 30 czerwca 2018 roku, Instytut Partnerstwa Publiczno-Prywatnego, Warszawa 2018.
32. Śmiechowicz J., Partnerstwo publiczno-prywatne w sektorze dróg – ocena dotychczasowych doświadczeń i możliwości implementacji przez samorząd terytorialny w Polsce, „Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu” 2015, nr 404.
33. Tuziak A., Klastry jako stymulatory rozwoju regionalnego, „Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy” 2018, nr 54 (2).
34. Włodarczyk B., Ekonomiczne i prawne bariery rozwoju partnerstwa publiczno-prywatnego w Polsce, „Optimum. Studia Ekonomiczne” 2013, nr 1 (61).
35. Zalewski D., PPP z wykorzystaniem środków krajowych, „Biuletyn Partnerstwa Publiczno-Prywatnego” 2018, nr 4.