DZIELENIE SIĘ WIEDZĄ W PRZEDSIĘBIORSTWACH – WYBRANE PROBLEMY I UWARUNKOWANIA

W artykule podjęto rozważania dotyczące problematyki i uwarunkowań dzielenia się wiedzą w przedsiębiorstwach. Na podstawie przeprowadzonego studium literatury przedstawiono
wieloaspektowość, złożoność, a zarazem niejednoznaczność wpływu czynników
indywidualnych, interpersonalnych, organizacyjnych i technologicznych na dzielenie się
wiedzą. Następnie zaprezentowano wyniki badań pierwotnych, których celem było określenie
stopnia zaawansowania wybranych praktyk dotyczących dzielenia się wiedzą w przedsiębiorstwach
funkcjonujących w Polsce, a w szczególności uzyskanie odpowiedzi na pytanie,
czy intensywność współpracy międzyorganizacyjnej oraz postrzegana niepewność otoczenia
mają wpływ na zaawansowanie dzielenia się wiedzą.
W przeprowadzonych analizach wykazano, że zarówno intensywność współpracy międzyorganizacyjnej,
jak i poziom postrzeganej niepewności otoczenia istotnie wpływają na
zróżnicowanie zaawansowania badanych praktyk dotyczących dzielenia się wiedzą. Intensywność
współpracy międzyorganizacyjnej ma największy pozytywny wpływ na zakres
wykorzystywania systemów informatycznych ułatwiających dzielenie się wiedzą, zapewniania
pracownikom udziału w szkoleniach i programach rozwoju, a także stosowania zachęt
dla pracowników do dzielenia się wiedzą. Postrzegana niepewność otoczenia w największym
stopniu wpływa na zakres stosowania zachęt dla pracowników do dzielenia się
wiedzą, wykorzystywania systemów informatycznych ułatwiających dzielenie się wiedzą
oraz pełnienia przez pracowników wyższego szczebla roli mentorów dla młodszych pracowników.
Reasumując przeprowadzone badania, stwierdzono, że rozwój praktyki organizacyjnego
dzielenia się wiedzą nie tylko usprawnia wymianę i upowszechnianie w przedsiębiorstwie
wiedzy wcześniej zakumulowanej przez jego pracowników, ale również poprawia skuteczność
absorpcji wiedzy zewnętrznej pozyskiwanej w ramach współpracy międzyorganizacyjnej.
Stanowi to istotną przesłankę dla przetrwania przedsiębiorstwa w turbulentnym i nieprzewidywalnym
otoczeniu ze względu na znaczenie zaawansowania tych procesów dla jakości
i szybkości wprowadzania innowacji, będących najczęściej decydującym źródłem
uzyskiwania i utrzymywania przewagi konkurencyjnej.

Pełny tekst (pdf)

[1] Alavi M., Leidner D.E., Knowledge management and knowledge management systems: conceptual
foundations and research issues, „MIS Quarterly” 25/1 (2001).
[2] Ardichvill A., Page V., Wentling T., Motivation and barriers to participation in virtual
knowledge-sharing communities of practice, „Journal of Knowledge Management” 7/1
(2003).
[3] Bakker M., Leenders R.T.A.J., Gabbay S.M., Kratzer J., van Engelen J.M.L., Is trust really
social capital? Knowledge sharing in product development projects, „The Learning Organization”
13/6 (2006).
[4] Bitkowska A., Innowacje w zarządzaniu wiedzą w sektorze MSP, [w:] Podejście innowacyjne
w zarządzaniu, red. R. Nowacki, M.W. Staniewski, Difin, Warszawa 2010.
[5] Bordia P., Irmer B.E., Abusah D., Differences in sharing knowledge interpersonally and via
databases: The role of evaluation apprehension and perceived benefits, „European Journal of
Work and Organizational Psychology” 15/3 (2006).
[6] Cabrera A., Collins W.C., Salgado J.F., Determinants of individual engagement in knowledge
sharing, „International Journal of Human Resource Management” 17/2 (2006).
[7] Calantone, R.J., Cavusgil, S.T., Zhao, Y., Learning orientation, firm innovation capability,
and firm performance, „Industrial Marketing Management” 31/6 (2002).
[8] Chang T.J., Yeh S.P., Yeh I.J., The effects of joint reward system in new product development,
„International Journal of Manpower” 28/3–4 (2007).
[9] Fynes B., Burca S.D., Marshall D., Environmental uncertainty, supply chain relationship
quality and performance, „Journal of Purchasing and Supply Chain Management” 10/5
(2004).
[10] Hansen M.T., Nohria N., Tierney T., What's your strategy for managing knowledge?, „Harvard
Business Review” 77/2 (1999).
[11] Hsu I.Ch., Knowledge sharing practices as a facilitating factor for improving organizational
performance through human capital: A preliminary test, „Expert Systems with Applications”
35/3 (2008).
[12] Huysman M., Wulf V., IT to support knowledge sharing in communities: toward a social
capital analysis, „Journal of Information Technology” 21/1 (2006).
[13] Kankanhalli A., Tan B.C.Y., Wei K.K., Contributing knowledge to electronic knowledge
repositories: An empirical investigation, „MIS Quarterly” 29/1 (2005).
[14] Kim S., Lee H., The impact of organizational context and information technology on employee
knowledge-sharing capabilities, „Public Administration Review” 66/3 (2006).
[15] Lin H.F., Knowledge sharing and firm innovation capability: an empirical study, „International
Journal of Manpower” 28/3–4 (2007).
[16] Lin H.F., Lee G.G., Perceptions of senior managers toward knowledge-sharing behaviour,
„Management Decision” 42/1 (2004).
[17] Milliken F.J., Three Types of Perceived Uncertainty About the Environment: State, Effect and
Response Uncertainty, „Academy of Management Review” 12/1 (1987).
[18] Ojha A.K., Impact of team demography on knowledge sharing in software project teams,
„South Asian Journal of Management” 12/3 (2005).
[19] Pan S.L., Leidner D.E., Bridging communities of practice with information technology in
pursuit of global knowledge sharing, „Journal of Strategic Information Systems” 12/1 (2003).
[20] Ryszko A., Pozyskiwanie wiedzy zewnętrznej a ekoinnowacyjność MŚP na przykładzie branży
ochrony środowiska, „Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej”, „Organizacja i Zarządzanie”,
2013/67.
[21] Sawng Y.W., Kim S.H., Han H.S., R&D group characteristics and knowledge management
activities: A comparison between ventures and large firms, „International Journal of Technology
Management” 35/1–4 (2006).
[22] Schepers P., van den Berg P.T., Social factors of work-environment creativity, „Journal of
Business and Psychology” 21/3 (2007).
[23] Sharma S., Aragón-Correa J.A., A contingent resource-based view of proactive corporate
environmental strategy, „Academy of Management Review” 28/1 (2003).
[24] Siemsen E., Balasubramanian S., Roth A.V., Incentives that induce task-related effort, helping,
and knowledge sharing in workgroups, „Management Science” 53/10 (2007).
[25] Sondergaard S., Kerr M., Clegg C., Sharing knowledge: Contextualising socio-technical
thinking and practice, „The Learning Organization” 14/5 (2007).
[26] Song S.W., An internet knowledge sharing system, „Journal of Computer Information Systems”
42/3 (2002).
[27] Taylor W.A., Wright, G.H., Organizational readiness for successful knowledge sharing:
Challenges for public sector managers, „Information Resources Management Journal” 17/2
(2004).
[28] van den Hooff B., van Weenen F.D.L., Committed to share: commitment and CMC use as
antecedents of knowledge sharing, „Knowledge and Process Management” 11/1 (2004).
[29] Wang Z., Wang N., Knowledge sharing, innovation and firm performance, „Expert Systems
with Applications” 2012/39.
[30] Wasko M.M., Faraj S., Why should I share? Examining social capital and knowledge contribution
in electronic networks of practice, „MIS Quarterly” 29/1 (2005).
[31] Yang C., Chen L.C., Can organizational knowledge capabilities affect knowledge sharing
behavior?, „Journal of Information Science” 33/1 (2007).