OCENA ZASADNOŚCI UCZESTNICTWA W WYSTAWACH ŚWIATOWYCH (W KONTEKŚCIE AKTYWNOŚCI WYSTAWIENNICZEJ POLSKI PODCZAS EXPO 2010 W SZANGHAJU)

Współcześnie co pięć lat odbywają się powszechne wystawy światowe (nazywane również
Expo), podczas których prezentują się niemal wszystkie kraje oraz kilkadziesiąt organizacji
międzynarodowych. Udział w takich wydarzeniach – poprzez demonstrację dorobku
kulturalnego, naukowego i technicznego – ma się przyczynić przede wszystkim do wykreowania
pożądanej marki narodowej, a w efekcie między innymi do stymulowania ruchu turystycznego,
jak również nawiązania kontaktów gospodarczych. Jednak udział w trwających
przez pół roku Expo jest dużym wyzwaniem organizacyjnym oraz generuje spore wydatki
z państwowych budżetów. Ponadto rozwój internetu sprawił, że obecnie miliardy osób
(w tym również turystów i inwestorów) mają łatwy dostęp do informacji o poszczególnych
krajach oraz ich ofertach. W związku z tym można podać w wątpliwość sens organizowania
w XXI w. tak dużych wydarzeń (określanych również jako megawydarzenia), jakimi są wystawy
światowe. Można postawić tezę, że ich niegdyś prymarna funkcja informacyjnoedukacyjna,
którą pełniły w okresie ostatnich 150 lat, ma obecnie marginalne znaczenie.
W związku z tym celem artykułu jest ocena zasadności wystawiania się podczas wystaw
światowych. Aby tego dokonać, zestawiono argumenty przemawiające za uczestniczeniem
w takich wydarzeniach (m.in. okazja do zapoznania się wystąpieniami wielu krajów w jednym
miejscu, prezentacja ofert narodowych z zaangażowaniem wszystkim zmysłów zwiedzających),
jak również kontrargumenty (m.in. wysokie koszty udziału, zanikanie konkursowego
charakteru wystawy, trudności z określeniem uzyskiwanych efektów wizerunkowych).
Wnioski autora wynikają z kilkunastoletniego śledzenia rynku targów i wystaw gospodarczych,
a także z obserwacji poczynionych podczas Expo 2010, które odbyło się
w Szanghaju i było największym wydarzeniem wystawienniczym w historii.

Pełny tekst (pdf)

[1] Barboza D., Shanghai Expo Sets Record With 73 Million Visitors, „The New York Times”,
2 November 2010, http://www.nytimes.com/2010/11/03/world/asia/03shanghai.html?_r=2&
pagewanted=all& (dostęp: 16.09.2014).
[2] Deng Y., Poon S.W., Expo 2010 Shanghai China: a signature chapter of the Huangpu Riverfronts
Trilogy, „Journal of Place Management and Development” 5/2 (2012).
[3] Dornscheidt W.M., Groth C., Reinhard H.W., Mega-events, [w:] Trade Show Management,
red. M. Kirchgeorg, W.M. Dornscheidt, W. Giese, N. Stoeck, Gabler, Wiesbaden 2005.
[4] Drexlerowa A.M., Olszewski A.K., Polska i Polacy na powszechnych wystawach światowych
1851–2000, Instytut Sztuki PAN, Warszawa 2005.
[5] Dworzycki J., Sukces Polski na EXPO 2010 w Szanghaju, http://www.mg.gov.pl/ node/11991
(dostęp: 19.09.2014).
[6] Expo 2010: Polska ekspozycja w Szanghaju wpadła w kłopoty finansowe,
http://forsal.pl/artykuly/429368,expo_2010_polska_ekspozycja_w_szanghaju_wpadla_w_klop
oty_finansowe.html (20.09.2014).
[7] Facts and Statistics of World Expo 2010 Shanghai China, http://www.meet-inshanghai.
net/news_detail2010.php?id=1382 (dostęp: 15.09.2014).
[8] Giwalski R., Sewilla i Expo’92, WRG, Warszawa 1992.
[9] Gratulacje za Expo, http://www.paiz.gov.pl/20110131/gratulacje_za_expo (dostęp:
19.09.2014).
[10] Grzegorczyk M., Polska znowu odpuszcza Expo, http://www.pb.pl/3146012,66881, polskaznowu-
odpuszcza-expo (dostęp: 20.09.2014).
[11] Grzegorczyk M., Rząd zaprasza firmy na Expo 2015, „Puls Biznesu” 2014/61.
[12] Kruczkowska M., Chiny chcą przyćmić świat, http://wyborcza.pl/1,76842,7831680, Chiny_
chca_przycmic_swiat.html (dostęp: 15.09.2014).
[13] Locker P., Exhibition Design, AVA Publishing, Lausanne 2011.
[14] Podsumowanie udziału Polski w Expo 2010 w Szanghaju, http://www.expo2010.com.pl/#/
pl/news/badceb3b4d16f636d34105d8d582329f (dostęp: 19.09.2014).
[15] Polska na Expo 2010 w Szanghaju, „Brief for Poland”, dodatek do „Brief” 5/104 (2008).
[16] Roche M., Mega-events and Modernity: Olympics and Expos in the Growth of Global Culture,
Routledge, London 2000.
[17] Rogacin W., Ponad 8 mln Chińczyków odwiedziło polski pawilon na Expo w Szanghaju,
http://www.polskatimes.pl/artykul/332800,ponad-8-mln-chinczykow-odwiedzilo-polskipawilon-
na-expo-w-szanghaju,id,t.html?cookie=1 (dostęp: 18.09.2014).
[18] Serwatowski W., Expo – promocja globalna, „Aida Media” 8/51 (1998).
[19] Shanghai World Expo Statistics, http://china.org.cn/travel/expo2010shanghai/2010-
01/22/content_19288622.htm (dostęp: 15.09.2014).
[20] Świątek W., Trzy polskie pawilony na wystawy światowe Expo, „Czasopismo Techniczne.
Mechanika” 2012/26.
[21] World Expos, http://www.bie-paris.org/site/en/expos/about-expos/expo-categories/worldexpos
(dostęp: 12.09.2014).
[22] Yu L., Wang Ch., Seo J., Mega event and destination brand: 2010 Shanghai Expo, „International
Journal of Event and Festival Management” 3/1 (2012).