SYTUACJA BEZROBOTNYCH OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH ZAMIESZKAŁYCH NA OBSZARACH WIEJSKICH

Artykuł porusza problematykę bezrobotnych osób niepełnosprawnych zamieszkałych na obszarach wiejskich, które zajmują w Polsce ponad 93% powierzchni kraju4. W świetle przeprowadzonych badań ogólnopolskich, zrealizowanych na próbie 5000 osób niepełnosprawnych, stwierdzono wśród badanej populacji, że bezrobotne osoby niepełnosprawne stanowią 13% ogółu, a ponad 30% badanych z tej grupy pozostaje bez pracy co najmniej 5 lat.
Sytuacja bezrobotnych osób niepełnosprawnych na rynku pracy jest determinowana przez grupę czynników przedstawionych w niniejszym artykule. Blisko połowa badanej populacji osób niepełnosprawnych z obszarów wiejskich jako główną przyczynę utraty wykonywanej pracy wskazała pogarszający się stan zdrowia, z innych najczęściej występujących przyczyn badani wskazali: reorganizację/redukcję zatrudnienia, likwidację firmy oraz problemy z dojazdem do pracy.
Analiza wyników badań uzyskanych w ramach realizacji projektu Determinanty aktywności zawodowej osób niepełnosprawnych zamieszkałych na obszarach wiejskich wskazała na istnienie barier kształtujących w świadomości respondentów oraz pracodawców przekonanie o niskiej przydatności i wydajności osób niepełnosprawnych oraz niekonkurencyjnej postawie zawodowej.
W artykule zamieszczono również wyniki analiz jakościowych, oparte na wywiadach przeprowadzonych w grupie przedstawicieli spośród 150 przedsiębiorstw z terenu całej Polski zatrudniających osoby niepełnosprawne i niezatrudniających tych osób. Efektem tych działań jest konieczność zwrócenia uwagi i podjęcia działań w zakresie organizacji kampanii społecznych, tworzących wizerunek osoby niepełnosprawnej jako dobrego pracownika, oraz kampanii informującej o możliwościach zatrudniania osób niepełnosprawnych.

Pełny tekst (pdf)

[1] Covey H.C., Social perceptions of people with disabilities in history, Illinois 1998.
[2] Czapiński J., Panek T., Diagnoza społeczna 2009, Rada Monitoringu Społecznego, Warszawa 2009.
[3] Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomicznego, Komitetu Ekonomiczno-społecznego i Komitetu Regionów, Europejska strategia w sprawie niepełnosprawności 2010–2020: Odnowione zobowiązanie do budowania Europy bez barier, Bruksela 2010.
[4] Kutyło Ł., Krenz R., Zub M., Raport z badań „Bariery i możliwości integracji zawodowej osób niepełnosprawnych w województwie lubelskim”, WYG International, Warszawa 2009.
[5] Obszary wiejskie w Polsce, red. H. Dmochowska, Główny Urząd Statystyczny, Urząd Statystyczny w Olsztynie, Studia i analizy statystyczne, Zakład Wydawnictw Statystycznych, Warszawa–Olsztyn 2011.
[6] Osoby niepełnosprawne na rynku pracy, GUS, Warszawa 2012.
[7] Osoby z ograniczoną sprawnością na rynku pracy, red. A. Brzezińska, Z. Woźniak, K. Maj, Academica, Wydawnictwo SWPS, Warszawa 2007.
[8] Problemy aktywności zawodowej osób z niepełnosprawnością zamieszkałych na obszarach wiejskich, red. J. Żbikowski, D. Dąbrowski, M. Kuźmicki, Wydawnictwo PSW im. Papieża Jana Pawła II w Białej Podlaskiej, Biała Podlaska 2012.
[9] Regiony Polski, GUS, Zakład Wydawnictw Statystycznych, Warszawa 2012.
[10] Siedlecka A., Żbikowski J., Dąbrowski D., Kuźmicki M., Raport jakościowy „Ocena sytuacji osób niepełnosprawnych na rynku pracy w ocenie pracodawców”, Wydawnictwo PSW JPII w Białej Podlaskiej, PFRON, Biała Podlaska 2012.
[11] W trosce o pracę. Raport o Rozwoju Społecznym Polska 2004, UNDP, CeDeWu, Warszawa 2004.
[12] www. niepełnosprawni.gov.pl.