POSTRZEGANIE ZJAWISKA WYKLUCZENIA FINANSOWEGO PRZEZ PRZEDSTAWICIELI POKOLENIA X W ŚWIETLE BADAŃ EMPIRYCZNYCH

Zjawisko wykluczenia finansowego będące wynikiem braku dostępu lub ograniczeniem dostępu dla indywidualnego konsumenta lub grupy konsumentów do określonego portfela produktów oferowanych na rynku finansowym jest znane w różnej postaci od tysięcy lat. Przez wieki najczęściej było ono związane z ograniczonym dostępem do pożyczek i kredytów. W wieku dwudziestym wraz z dynamicznym rozwojem rynków finansowych oraz oferowanych na nich produktów pojawiły się różne rodzaje wykluczenia finansowe (emerytalne, inwestycyjne, kredytowe, oszczędnościowe, płatnicze, ubezpieczeniowe). A od dwudziestu pięciu lat, kiedy to została opracowana pierwsza definicja tego zjawiska, wykluczenie finansowe stało się przedmiotem badań naukowych. 

W artykule zostały zaprezentowane wyniki badań ankietowych dotyczących postrzegania zjawiska wykluczenia finansowego przeprowadzonych na grupie respondentów, którzy w oparciu o kryterium wieku zaliczani są do pokolenia X. Celem tych badań było podjęcie próby oceny znajomości zagadnień związanych ze zjawiskiem wykluczenia finansowego w analizowanej grupie wiekowej Polaków oraz wskazanie determinantów, które ich zdaniem w sposób bezpośredni wpływają na występowanie tego zjawiska.

W pierwszej części artykułu przedstawiono poziom znajomości zagadnień związanych z wykluczeniem finansowym wśród przedstawicieli pokolenia X. Następnie zaprezentowano wskazane przez respondentów przyczyny oraz osoby potencjalnie zagrożone możliwością wykluczenia. W dalszej części omówiono wyniki przeprowadzonej przez ankietowanych oceny poziomu tego zjawiska oraz wskazano kto ich zdaniem jest odpowiedzialny za przeciwdziałanie zjawisku wykluczenia finansowego.

Pełny tekst (pdf)

1. Anderloni L., Access to Bank Account and Payment Services [w:] New Frontiers in Banking Services. Emerging Needs and Tailored Products for Untapped Markets, red. L. Anderloni, M.D. Braga, E.M. Carluccio (red.), Berlin-Heidelberg: Springer – Verlag 2007.
2. Buko J., Przeciwdziałanie wykluczeniu finansowemu jako element wspierania spójności społecznej, „Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy”, red. M.G. Woźniak, Rzeszów 2011.
3. European Commission, Financial Services Provision and Prevention of Financial Exclusion, Brussels, May 2008, http://www.bristol.ac.uk/media-library/sites/geography/migrated/documents/pfrc0807.pdf.
4. Finance for All? Policies and Pitfalls in Expanding Acsess. The World Bank, Washington 2008.
5. Financial Services Authority (2000) In or Out? A Literature and Research Review. Consumer Research, No. 3, July.
6. Kempson E., Whyley C., Kept Out or Opted Out? Understanding and Combating Financial Exclusion, Policy Press, Bristol 1999.
7. Leyshon A., Thrift N., Geographies of financial exclusion: financial abandomment in Britain and United States, Transactions of the Institute of British Geographers, “New Series”, 20/1995.
8. Sołtysiak M., Zjawisko wykluczenia finansowego w opiniach przedstawicieli pokolenia baby boomers, Zeszyty Naukowe Wydziału Nauk Ekonomicznych Politechnika Koszalińska nr 21/2017.
9. Strauss W., Howe N., Generations: the history of America’s future, 1584 to 2069, William Morrow, New York 2008.
10. Zalewska M. (red.), Bankowość, C.H. Beck, Warszawa 2013.