Kierunki atypowe: szansa czy ślepa ścieżka?

Kierunki atypowe (unikatowe, makrokierunki itp.) zgodnie z deklaracjami ich twórców (zawartymi na przykład w raportach samooceny sporządzanych w związku z oceną jakości kształcenia przez Polską Komisje Akredytacyjną) tworzone są w związku z wyjątkowym charakterem zasobów kadrowych, unikalnymi badaniami naukowymi i powiązana z tymi badaniami infrastrukturą badawczą oraz oczekiwaniami pracodawców (rynku pracy). Dostępne od niedawna dane o ekonomicznych losach absolwentów zarejestrowanych w ZUS (m.in. wynagrodzenia, czas poszukiwania pracy itp.) dają szansę na ocenę czy współpraca uczelni z pracodawcami jest faktem. Celem analiz jest weryfikacja hipotezy głoszącej, że studia na kierunkach atypowych nie są atutem na rynku pracy. Dla weryfikacji tej tezy wykorzystano dane o ekonomicznych losach absolwentów rocznika 2014. Dane te dotyczą szerokiego spektrum informacji związanych z wynagrodzeniami, czasem poszukiwania pracy, ewentualnego samozatrudnienia, zmian pracodawcy itd. Źródłem danych do analiz jest baza danych, z której generowane są raporty dotyczące ekonomicznych losów absolwentów. Analizie poddano absolwentów studiów II stopnia oraz studiów jednolitych magisterskich, którzy ukończyli studia w 2014 roku. Ponieważ z analiz wynika, że dostępne i publikowane dane dotyczą większości absolwentów, to wnioski z analiz maja znacząco większe znaczenie niż wnioski płynące z badań ankietowych. Pominięcie w analizach absolwentów studiów I stopnia wynika z tego, że znacząca ich część podejmuje studia II stopnia. Wyniki analiz wskazują, że tworzenie kierunków atypowych tylko w części przypadków odpowiadało na faktyczne zapotrzebowanie rynku pracy (pracodawców) co może potwierdzać tezę, że w części przypadków kierunki takie tworzone były w celu wykorzystania zasobów (głównie kadrowych) uczelni, a nie w odpowiedzi na realne potrzeby społeczeństwa i gospodarki. Wskazane jest pogłębienie analiz na przykład poprzez zestawienie wniosków płynących z oceny ekonomicznych losów absolwentów z ocenami jakości kształcenia dokonywanymi przez Polską Komisję Akredytacyjną.

Pełny tekst (pdf)

1. Rocki M., Jakość kształcenia a ekonomiczne losy absolwentów. Analiza przypadków, „Humanities and Social Sciences” 2018, nr 1.
2. Rocki M., Ocena dopasowania oferty dydaktycznej kierunków ekonomicznych do potrzeb rynku pracy na podstawie czasu poszukiwania pracy przez absolwentów. Handel Wewnętrzny” 2017.
3. Rocki M., Rynkowa wycena kierunków ekonomicznych rocznika 2014, „Ekonomista” 2017.