BUDŻETOWANIE KOSZTÓW KLIENTÓW W PRZEDSIĘBIORSTWACH HANDLOWYCH

Klient jest podstawowym „dostarczycielem” przychodów w każdym przedsiębiorstwie. Z tego powodu relacje z klientami są kluczowym obszarem optymalizacji przez zarządzających jednostkami gospodarczymi. Zadaniem pracowników jednostek gospodarczych jest nawiązywanie i utrzymywanie długotrwałych rentownych relacji z klientami. Rentowne relacje to takie, dzięki którym jednostka gospodarcza osiąga zyski. W procesie optymalizacji rentowności relacji z klientami dużą rolę odgrywają narzędzia rachunkowości zarządczej, a w szczególności rachunki kosztów. Jedną z metod rachunkowości zarządczej jest budżetowanie, którego zadaniem jest planowanie wykorzystania zasobów jednostki gospodarczej oraz ustalenie ewentualnych odchyleń w powstałych podczas realizacji zaplanowanych działań. Sporządzanie budżetów w przedsiębiorstwie handlowym wymaga integracji wszystkich założeń, które będą miały wpływ na przyszłe budżety. Na przebieg budżetowania ma wpływ wiele czynników wynikających ze specyfiki działania przedsiębiorstwa, jak również ze specyfiki samego przedsiębiorstwa, takich jak: cele działalności, złożoność przedmiotu działalności, styl zarządzania, gotowość pracowników na zmiany itp. Oznacza to, że nie ma jednego typowego schematu budżetowania, możliwego do zastosowanie w każdym przedsiębiorstwie. W każdym przedsiębiorstwie do zagadnienia budżetowania należy podchodzić w sposób indywidualny. Koszty klientów budżetować należy w celu optymalizacji rentowności relacji z klientami. W literaturze oraz praktyce spotyka się wiele zastrzeżeń kierowanych pod adresem budżetowania. Jednak mimo oczywistych wad tej metody stosowanie jej jest relatywnie proste i skuteczne.

Celem opracowania jest wskazanie głównych założeń procesu budżetowania kosztów klientów na tle krytyki tego systemu w literaturze, szczególnie anglojęzycznej. 

Pełny tekst (pdf)

[1] Beyond Budgeting,  CIMA, Topic Gateway Series No. 35, London 2007.

[2] Budżetowanie kosztów przedsiębiorstwa, red. E. Nowak, ODDK, Gdańsk 2002.

[3] Czubakowska K., Budżetowanie w controllingu, ODDK, Gdańsk 2004.

[4] Derkowski A, Budżetowanie a wartość przedsiębiorstwa, Controlling i Rachunkowość Zarządcza, Infor, Warszawa 2008, nr 4, dodatek: Rozwiązania. Porady ekspertów.

[4] Drury C., Rachunek kosztów, PWN, Warszawa 1996.

[5] Dylewski M., Filipiak B., Szczypa P., Budżetowanie w przedsiębiorstwie. Aspekty rachunkowe, finansowe i zarządcze, CeDeWu, Warszawa 2007.

[6] Gierusz J., Ograniczenia systemu budżetowania, Controlling i Rachunkowość Zarządcza, Infor, Warszawa  2000, nr 11.

[7] Hope J., Fraser R., Beyond Budgeting: Breaking through the Barrier to „the Third Wave”, Management Accounting, December 1997, Vol. 75, No. 11.

[8] Hope J., Fraser R., Beyond Budgeting: How Managers Can Break Free from the Annual Performance Trap, Harvard Business School, Boston 2003.

[9] Kisielnicki J., Zarządzanie projektami, Ludzie – procedury – wyniki, Wolters Kluwer business, Warszawa 2011.

[10] Komorowski J, Budżetowanie jako metoda zarządzania przedsiębiorstwem, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1997.

[11] Kotapski R., Budżetowanie w zarządzaniu przedsiębiorstwem budowlano-montażowym, Marina, Wrocław 2014.

[12] Krawczyk W., Bek-Gaik B., Łada-Cieślak M., Budżetowanie działalności przedsiębiorstwa, ART-TEKST, Kraków 2001.

[13] Krysik M., Potencjalne kierunki zmian w budżetowaniu przedsiębiorstw działających w Polsce, w: Rachunkowość w teorii i praktyce, red. W. Gabrusewicz, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, Poznań 2007.

[14] Lew G., Controlling przedsiębiorstw handlowych, Difin, Warszawa 2004.

[15] Libby T., Lindsay R.M., Budgeting – an unnecessary evil, CMA Management, vol. 77, Issue 1, March 2003.

[16] Libby T., Lindsay R.M., Budgeting – an unnecessary evil. How BBRT envvisions a wold without traditional budgeting, CMA Management, Vol. 77, Issue 2, April 2003.

[17]. Marecki K., Rachunkowość menedżerska w gospodarce finansowej przedsiębiorstwa, Difin, Warszawa 2001.

[18]. Naruć W., Planowanie finansowe efektywnym narzędziem zarządzania. Teoria i praktyka, Marina, Wrocław 2013.

[19]. Nwagbara U., Beyond the Allure Of Budgeting: Assessing Thesuitability of Budget for Organisational Performance in the 21^St Century , Polish Journal of Management Studies, Vol. 5, Częstochowa 2012.

[20] Proctor R., Managerial Accounting for Business Decisions, Prentice Hall, Third edition, London 2009.

[21] Rachunkowość w zarządzaniu zdecentralizowanym przedsiębiorstwem, red. E. Nowak, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2001.

[22] Rachunkowość zarządcza, red. E. Walińska, P. Urbanek, Fundacja Rozwoju Rachunkowości w Polsce, Łódź 2000.

[23] Świderska G.K., Olszewski K., Pielaszek M., Wpływ rachunku kosztów na proces budżetowania, Controlling i Rachunkowość Zarządcza, Infor, Warszawa 2001, nr 11.

[24] Wnuk-Pel T., Zarządzanie rentownością, Budżetowanie i kontrola. Activity Based Costing/Management, Difin, Warszawa 2006.