TEORIA ARGUMENTACJI DOUGLASA WALTONA W ZASTOSOWANIU DO BADAŃ Z ZAKRESU KOMUNIKACJI POLITYCZNEJ

Celem niniejszego artykułu jest metodologiczna ocena użyteczności narzędzi (w postaci schematów argumentacji), jakich dostarcza współczesna teoria argumentacji Douglasa N. Waltona w zastosowaniu do badań z zakresu komunikacji politycznej. Jest to zatem próba odpowiedzi na pytanie: czy zaproponowane przez Douglasa N. Waltona schematy argumentacji są możliwą do zastosowania w badaniach z zakresu komunikacji politycznej (analizach wypowiedzi argumentacyjnych wyrażonych w języku naturalnym) alternatywą dla  nieadekwatnych i nieskutecznych w tym zakresie narzędzi, dostarczanych przez logikę formalną? W tym celu opisano kluczowe pojęcia, stanowiące bazę dla niniejszych rozważań, m.in. podejście dialogowe, reprezentowane przez Jürgena Habermasa, będące jednym z kluczowych paradygmatów badań, dotyczących  sposobów komunikowania politycznego oraz niemonotonicznego charakteru nauk społecznych. Dialogiczna struktura komunikacji stanowi fundament wypowiedzi argumentacyjnych, co umożliwia wykorzystanie schematów argumentacji jako narzędzi metodologicznych do przeprowadzania badań z tego zakresu, zaś niemonotoniczność jest trzonem współczesnych koncepcji, związanych z teorią argumentacji, w tym także waltonowskiej koncepcji schematów argumentacji. Działania te doprowadzą w konsekwencji do próby wykazania, że zaproponowane w niniejszym artykule analizy argumentacyjne w obszarze zachowań komunikacyjnych mogą mieć znaczący wpływ na rozwój metodologii badań politycznych oraz weryfikację dotychczasowych sposobów ich interpretacji. Przeprowadzenie badań i analiz argumentacyjnych w obszarze politycznych zachowań komunikacyjnych ma duże znaczenie dla zrozumienia istniejącej rzeczywistości politycznej. Zastosowanie wyników badań współczesnej teorii argumentacji do badania dyskursu naturalnego politologii znacząco wpłynie na rozwój metodologii badań politologicznych. Zwróci uwagę na problem nieuniknionego wartościowania, podejmowania decyzji oraz niemonotoniczności wyciąganych wniosków. Teoria argumentacji jest aktualnie bardzo burzliwie rozwijającą się nauką i podsuwa wiele rozwiązań w tej dziedzinie.

Pełny tekst (pdf)

1. Argumentation Theory: A Very Short Introduction, Argumentation in Artificial Intelligence, eds. I. Rahwan, G. Simari, Springer, Berlin 2009.
2. Arystoteles, Retoryka, PWN, Warszawa 2008.
3. Bocheński J.M., Współczesne metody myślenia, ANTYK, Komorów 2009.
4. Carbogim D., Robertson D., Lee J., Argument-based Applications to Knowledge Engineering, „Knowledge Engineering Review” 15/2 (2000).
5. Chodubski A.J., Wstęp do badań politologicznych, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2004
6. Dobek-Ostrowska B., Wiszniowski R., Teoria komunikowania publicznego i politycznego, Astrum, Wrocław 1999.
7. Fox J., Subrata D.S., Safe and Sound: Artificial Intelligence in Hazardous Appications, Cambridge Mass MIT Press, Cambridge 2000.
8. Gerstle J., Le communication politique, PUF, Paris 1992.
9. Grzymała-Kazłowska A., Socjologicznie zorientowana analiza dyskursu na tle współczesnych badań nad dyskursem, „Kultura i Społeczeństwo” XLVIII/1 (2004).
10. Hastings A.C., A Reformulation of the Modes of Reasoning in Argumentation, Ph.D. Dissertation, Northwestern University, Evanston, III 1963.
11. Hołówka T., Błędy, spory, argumenty, UW, Warszawa 1999.
12. http://twojruch.eu/wiadomosci/nik-profilaktyka-narkotykowa-w-szko-ach-nie-istnieje (dostęp: 20.10.2013).
13. Jabłońska B., Krytyczna analiza dyskursu: refleksje teoretyczno-metodologiczne, „Przegląd Socjologii Jakościowej” 2/1 (2006).
14. Jemioło T., Dawidczyk A., Wprowadzenie do metodologii badań bezpieczeństwa, Warszawa 2008.
15. Johnson R. H., Blair T., Logical Self-Defence, Toronto 1977.
16. Marciszewski W., Podstawy logicznej teorii przekonań, PWN, Warszawa 1972.
17. Marciszewski W., Sztuka dyskutowania, 4 wyd., Aleph, Warszawa 1996.
18. Perelman Ch., Olbrechts-Tyteca L., Traite de l’argumentation – la nouvelle rhetorique, PUF, Paris 1958.
19. Prakken H., Vreeswijk G., Logics for Defeasible Argumentation, Handbook
    of Philosophical Logic, vol. 4, Kluwer Academic Publishers, Dordrecht 2002.
20. Szymanek K., Sztuka argumentacji, Słownik terminologiczny, PWN, Warszawa 2001.
21. Szymanek K., Sztuka argumentacji. Słownik terminologiczny, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2004.
22. Tokarz M., Argumentacja, Perswazja, Manipulacja (Argumentation, Persuasion, Manipulation), GWP, Gdańsk 2006.
23. Toulmin S., The Uses of Argument, Cambridge University Press, Cambridge 1958.
24. Walton D., Reed C., Macagno F., Argumentation Schemes, Cambridge University Press, New York 2008.
25. Walton D., Argumentation Schemes for Presumptive Reasoning, LEA, New York 1996.
26. Walton D., Informal Logic: A Handbook for Critical Argumentation, Cambridge University Press, New York 1989.