Budownictwo i Inżynieria Środowiska
2015.84, DOI: 10.7862/rb.2015.84
FLOODPOLIS - POWODZIOWE MIASTO PRZYSZŁOŚCI
Bernard TWARÓG, Zbigniew KĘSEK
DOI: 10.7862/rb.2015.84
Streszczenie
Artykuł akcentuje i zmierza do refleksji nad rolą wody w kształtowaniu przestrzeni
publicznej. Podkreśla istnienie rozwiązań gospodarowania wodami w kontekście
możliwości zabudowy obszarów wykluczonych poprzez otwarcie przestrzeni
dla powodzi i środowiska. Zwraca uwagę na niekorzystne proporcje skutku do
efektu w działaniach ochrony przed powodzią, zaburzone poprzez postęp techniczny
i technologiczny, rewolucję przemysłową oraz wiarę w nieograniczone
możliwości techniki, co z kolei prowadzi do zawłaszczenia obszarów dotąd zarezerwowanych
dla wody. Rozwój demograficzny, trendy urbanizacji, rozwój oraz
zmiany klimatyczne w ekspansywnym procesie rozwoju nasilają naturalne zagrożenia.
Akcentuje konieczność strategicznego podejścia w działaniach ochronnych
wymagając analiz wszystkich elementów ryzyka, eliminacji możliwych składników
ryzyka oraz minimalizacji pozostałych składników ryzyka. Środki i siły angażowane
w taki proces decyzyjny w większości przypadków, jak pokazuje historia
ostatnich lat, okazują się niewystarczające, nieskuteczne a w skutkach zawodne.
Fakty te skłaniają do zastanowienia się nad racjonalnością stosowania dotychczasowych
środków zapobiegawczych. Skłania do stwierdzenia, że ta dysproporcja
jest efektem braku równowagi w którym każde działanie ma swój udział
w skutku (lub w efekcie), pojawia się ujemna synergia. Podkreśla, że ciągły rozwój
infrastruktury przeciwpowodziowej czyni, paradoksalnie, ograniczoność oddziaływania
na powódź. Skłania do stosowania takich rozwiązań, które ograniczą
obszary zagrożenia powodziowego jednocześnie starając się możliwie skutecznie
zatrzymywać wodę w zlewni. Podkreśla, że polaryzacja zjawisk katastrofalnych
powoduje, że jedynym poprawnym podejściem jest holistyczne zarządzanie wodą
z uwzględnieniem wszystkich potrzeb oraz ryzyk.
Literatura
[1] Pociask-Karteczka J.: Święta woda, [w:] National Geographic. Polska. Raport specjalny,
Woda nasz spragniony świat, kwiecień 2010 r.
[2] Kosiński W.: Water in Townscape and in Cityscape – the great and Plura factor [w]
Czasopismo Janucha-Szostak A.: (red.), Water in the Townscape, vol. 2, Wyd. Politechniki
Poznańskiej, Poznań 2009.
[3] Janucha-Szostak A.: Kształtowanie miast wobec zagrożeń powodziowych w XXI wieku.
Rotterdam-wodne miasto, Czasopismo techniczne Politechnika Krakowska 1-
A/1/2012 zeszyt 1 rok 109.
[4] Kołakowski L.: Pochwała kosmopolityzmu, Gazeta Wyborcza 23.10.1997, s. 14.
[5] Kowalczyk P.: Wodne dylematy urbanizacji, Wyd. Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół
Nauk, Poznań 2011.
[6] Dyrektywa 2007/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2007 r.
w sprawie oceny ryzyka powodzi i zarządzania nim (tzw. Dyrektywa Powodziowa),
Dziennik urzędowy unii Europejskiej L288/27, 6.11.207.
[7] Rotterdam Waterstad 2035. International Architectuur Biënnale Rotterdam 2005. Episode
publishers, Rotterdam 2005.
[8] Twaróg B., Kęsek Z., Floodpolis, Projekt zgłoszony do NCBiR, styczeń 2014.
[9] Twaróg B., Ochrona przeciwpowodziowa versus optymalna ochrona przeciwpowodziowa
czyli subiektywizm działań optymalnych, Gospodarka Wodna, Wydawnictwo
Sigma, maj 2014.
[10] Twaróg B., Optymalna ochrona przed powodziami z uwzględnieniem ryzyka, Kraków,
Politechnika Krakowska , marzec 2002.
[11] http://www.isok.gov.pl/ [dostęp 15.05.2014 r.].
[12] Dobrowolski A, Nowy paradygmat - nauczmy się żyć z powodzią. Ministerstwo Rolnictwa
i Rozwoju Wsi 30.09.2010 , Warszawa.
[13] Piontek F., Piontek B., Aksjologia, niezrelatywizowane wartości i paradygmaty
a kształtowanie nierówności społecznych i ładu strukturalnego, Zeszyt nr 17, Nierówności
społeczne a wzrost gospodarczy, UR, 2010.
Podsumowanie
TYTUŁ:
FLOODPOLIS - POWODZIOWE MIASTO PRZYSZŁOŚCI
AUTORZY:
Bernard TWARÓG (1)
Zbigniew KĘSEK (2)
AFILIACJE AUTORÓW:
(1) Politechnika Krakowska
(2) Politechnika Krakowska
WYDAWNICTWO:
Budownictwo i Inżynieria Środowiska
2015.84
SŁOWA KLUCZOWE:
floodpolis, kształtowanie przestrzeni publicznej, holistyczne
gospodarowanie wodami, ochrona przed powodzią, ryzyko
PEŁNY TEKST:
http://doi.prz.edu.pl/pl/pdf/biis/352
DOI:
10.7862/rb.2015.84
URL:
http://dx.doi.org/10.7862/rb.2015.84
DATA WPŁYNIĘCIA DO REDAKCJI:
2015-11-15
PRAWA AUTORSKIE:
Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej, al. Powstańców Warszawy 12, 35-959 Rzeszów