NIEPEWNOŚĆ W ANALIZIE RYZYKA ZWIĄZANEGO Z FUNKCJONOWANIEM SYSTEMU ZBIOROWEGO ZAOPATRZENIA W WODĘ

Analiza ryzyka związana z funkcjonowaniem systemu zbiorowego zaopatrzenia
w wodę (SZZW) często jest prowadzona w tzw. ,,warunkach niepewnej informacji”, która jest związana z niepewnymi (niepełnymi, nieprecyzyjnymi lub niewiarygodnymi) danymi dotyczącymi eksploatacji systemu. Miarą niedokładności danych może być  tzw. niepewność ilościowa. Pojecie to zostało wprowadzone przez dokument ,,Guide to the expression of uncertainty in measurement” wydany
w 1993 r. przez Międzynarodową Organizację Normalizacyjną ISO. Celem pracy jest przedstawienie zagadnienia niepewności danych potrzebnych w analizie i ocenie ryzyka w SZZW. W pracy zwrócono szczególną uwagę na źródła niepewności w analizie ryzyka oraz ograniczenia w zastosowaniu tradycyjnych metod w przypadku wystąpienia czynnika niepewności. Praca zawiera podstawowe informacje oraz definicje pojęć dotyczących niepewności w analizie danych oraz propozycję wykorzystania tzw. współczynnika pewności CF w analizie ryzyka funkcjonowania SZZW w przypadku występowania danych o charakterze niepewnym. Współczynnik CF jest parametrem określającym jednocześnie stopień wiedzy oraz niewiedzy odnośnie danego zjawiska. W zaproponowanej metodzie zastosowano dwie miary: miarę wiarygodności SW oraz miarę niewiarygodności SN. Zaprezentowano sposób interpretacji miar SW oraz SN w odniesieniu do prawdopodobieństwa oraz sposób interpretacji wartości współczynnika pewności CF. Założone wartości współczynnika CF uwzględniają stopień niepewności formowanych hipotez odnośnie przyjmowanych wartości parametrów ryzyka, co sprawia, że otrzymany wynik staje się bardziej wiarygodny.

Pełny tekst (pdf)

1. Apostolakis G., Kaplan S.: Pitfalls in risk calculations. Reliability Engineering and System Safety, no. 2, 1981, pp. 135-145.
2. Arrow K.J.: Esej z teorii ryzyka. PWN, Warszawa 1979.
3. Aven T.: Conceptual framework for risk assessment and risk management. Summer Safety & Reliability Seminars. Journal of Polish Safety and Reliability Association, no. 1, 2010, pp. 15-27.
4. Brandowski A.: Koncepcja nauki o bezpieczeństwie. Zagadnienia Eksploatacji Maszyn, nr 3(95), 1993, s. 261-279.
5. Haimes Y.Y., Moser D., Stakhin E.: Risk based decision making in water resources. Journal of Infrastructure Systems, ASCE, no. 12, 2006, pp. 401-415.
6. Hotloś H.: Ilościowa ocena wpływu wybranych czynników na parametry i koszty eksploatacyjne sieci wodociągowych. Prace Instytutu Inżynierii Ochrony Środowiska Politechniki Wrocławskiej, 84, seria: Monografie, nr 49, Wrocław 2007.
7. Iwanejko R.: O praktycznym stosowaniu jakościowych metod szacowania ryzykaw systemach zaopatrzenia w wodę. Czasopismo Techniczne, nr 9, 2005.
8. Knight F.H.: Risk, uncertainty and profit. University of Boston Press, Boston 1921.
9. Królikowski A., Królikowska J.: Analiza porównawcza wskaźników niezawodności wiejskich i komunalnych systemów zaopatrzenia w wodę. Mat. konf. „Zaopatrzenie w wodę, jakość i ochrona wód”. Wydawn. PZiTS O/Wielkopolski, Kołobrzeg-Poznań 2010.
10. Kwietniewski M.: Information systems for distribution water management. National Report in the 7 International Raport. International Water Supply Association (IWSA). World Congress, Madrid 1997, pp. 30-31.
11. Lubowiecka T., Wieczysty A.: Ryzyko w systemach zaopatrzenia w wodę, [w:] Ryzyko w gospodarce wodnej, M. Maciejewski (red.). Monografia Komitetu Gospodarki Wodnej PAN, z. 17. Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2000, s. 113-143.
12. Rak J.: Bezpieczeństwo systemów zaopatrzenia w wodę. Instytut Badań Systemowych PAN, Warszawa 2009.
13. Rak J., Tchórzewska-Cieślak B.: Czynniki ryzyka w eksploatacji systemów zaopatrzenia w wodę. Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej, Rzeszów 2007.
14. Rak J., Tchórzewska-Cieślak B.: Review of matrix methods for risk assessment in water supply system. Journal of Konbin, no. 1(1), 2006, pp. 67-76.
15. Tchórzewska-Cieślak B.: Method of assessing of risk of failure in water supply system. European safety and reliability conference (ESREL). Risk, reliability and societal safety, t. 2. Taylor & Francis, 2007, pp. 1535-1539.
16. Tchórzewska-Cieślak B.: Metody analizy i ryzyka awarii podsystemu dystrybucji wody. Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej, Rzeszów 2011.
17. Wieczysty A., Lubowiecka T., Rak J.: Stan aktualny i kierunki rozwoju w zakresie teorii i metod oceny niezawodności systemów wodociągowych w Polsce. Mat. konf. „Zaopatrzenie w wodę i jakość wód”, Poznań 2002, s. 143-172.
18. Willett  A.H.: The economic theory of risk and insurance. University of Pennsylvania Press, Philadelphia 1951.
19. Zimoch I.: Niezawodność bezpieczeństwa jako priorytet współczesnego zarządzania eksploatacją sieci wodociągowej. Międzynarodowa Konferencja Naukowo-Techniczna „Przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjne w dobie współczesnych problemów”. AQUA, Szczyrk 2009, s. 97-104.