LEPKOŚĆ ROZTWORÓW PIROFOSFORANU SODU I HEKSAMETAFOSFORANU SODU W WODZIE DESTYLOWANEJ

W pracy przedstawiono wyniki badań lepkości roztworów pirofosforanu sodu
i heksametafosforanu sodu o małym stężeniu. Zgodnie z prawem Stokesa prędkość opadania kulki w roztworze zależy od średnicy kulki, gęstości materiału kulki, gęstości i lepkości roztworu. Badano lepkość roztworów pirofosforanu sodu i heksametafosforanu sodu klasyczną metodą Stokesa w temperaturach od 15 do 30°C.
W wyniku wstępnych badań dobrano średnicę i materiał kulki użytej do badań lepkości roztworów. Filmowano opadającą kulkę w roztworze, precyzyjnie mierząc czas i drogę przebytą przez opadającą kulkę. Analiza filmu umożliwiła określenie prędkości opadania kulki w roztworze. Ustabilizowaną prędkość opadania wykorzystano do analizy lepkości roztworu. Ponieważ prędkość opadania znacząco zależy od średnicy kulki, konieczne okazało się wprowadzenie korekty temperaturowej średnicy kulki. Współczynnik rozszerzalności liniowej napowietrzonego plastiku, z którego była wykonana kulka, wyznaczono z analizy prędkości opadania kulki w wodzie destylowanej, dla której jest znana gęstość i lepkość w różnych temperaturach. Badane roztwory pirofosforanu sodu i heksametafosforanu sodu
w wodzie destylowanej mają znacznie mniejszą lepkość niż woda destylowana.
W badaniach areometrycznych zawiesin gruntowych uwzględnienie tego faktu jest konieczne.

Pełny tekst (pdf)

[1] Dołżyk K., Chmielewska I.: Gęstości roztworów pirofosforanu sodu i heksametafos-
       foranu sodu w wodzie. Czasopismo Inżynierii Lądowej, Środowiska i Architektury,
       JCEEA, nr 4/2014, s. 55-63.

[2] Gołębiewska A., Hyb W.: Ocena niepewności wyników pomiarów w analizie areo-
       metrycznej gruntu. Geoinżynieria, nr 04/2008, s. 30-35.

[3] Kalinski M.E.: Soil mechanics. Lab manual. John Wiley&Sons, Hoboken, USA
       2011.

[4] Kubrak J.: Hydraulika techniczna. Wydawnictwo SGGW, Warszawa 1998.

[5] Mizerski W., Nowaczek W.: Tablice fizyczno-astronomiczne. Adamantan, Warsza-
       wa 1995.

[6] PKN-CEN ISO/TS 17892-4: Badania geotechniczne. Badania laboratoryjne grun-
       tów. Część 4: Oznaczanie składu granulometrycznego. PKN, Warszawa 2009.

[7] PN-88/B-04481: Grunty budowlane. Badania próbek gruntu. PKN, Warszawa 1988.

[8] PN-EN 1997-2: Eurokod 7. Projektowanie geotechniczne. Część 2: Rozpoznanie
       i badanie podłoża gruntowego. PKN, Warszawa 2009.