ZABYTKI Z PRZYSZŁOŚCIĄ. KONSERWACJA I MODERNIZACJA OBIEKTU ZABYTKOWEGO NA PRZYKŁADZIE FOLWARKU W BAGIEŃCU

Celem powstania artykułu jest przybliżenie problematyki podejmowania inwestycji na obiektach zabytkowych poprzez zaprezentowanie konkretnego przykładu. W rozdziale drugim nakreślono przebieg powstawania projektu konserwatorskiego z uwzględnieniem poszczególnych jego etapów. W niniejszym rozdziale przedstawione zostały założenia związane z realizacją etapu badawczego oraz etapu projektowego. W rozdziałach trzecim oraz czwartym zawarte zostały informacje na temat wybranego obiektu referencyjnego, którym jest folwark we wsi Bagieniec w województwie dolnośląskim. Obiekty uwzględnione w opracowaniu wybudowane zostały na przełomie XIX i XX wieku, pełniły rolę budynków gospodarczych. Obecnie zabudowania są częściowo przeznaczone pod rekreację, a częściowo pozostają nieużytkowane. Głównym założeniem wykonanego projektu jest konserwacja zabytkowej struktury części nieużytkowanej wraz z nadaniem jej funkcji winiarni. Dodatkowo przewiduje się dobudowanie do pierzei południowej budynku przeznaczonego do produkcji trunku. Charakter nowoprojektowanej zabudowy stanowi płynne i zgodne z obowiązującymi wymogami uzupełnienie istniejącej tkanki architektonicznej. W ramach etapu badawczego przeprowadzono kwerendę archiwalną, a także wykonano inwentaryzację obiektu. Efektem przeprowadzonych badań było sformułowanie wniosków dotyczących zarówno wartości architektonicznej jak i istniejącego stanu technicznego. W ekspertyzie budowlanej zawarto spostrzeżenia dotyczące przyczyn powstałych uszkodzeń. Zgodnie z obowiązującymi normami 19 procentowy poziom zwilgocenia konstrukcji klasyfikowany jest jako wysoki (mur mokry). Jednocześnie stwierdzono występowanie soli budowlanych (azotany – stopień wysoki, siarczany – stopień średni, chlorki – stopień niski). Stan konstrukcji oceniono na dobry, bez konieczności wykonywania prac naprawczych. W odniesieniu do wyników badań i przyszłego przeznaczenia budynków zaproponowano sposoby ich naprawy. Finalnym efektem prac związanych z wykonaniem projektu było przedstawienie wizualizacji obrazującej spodziewany wygląd folwarku po zakończeniu prac. 

Pełny tekst (pdf)

[1] Rouba J. B.: Projektowanie konserwatorskie, Ochrona zabytków, Warszawa 2008.

[2] Narodowy Instytut Dziedzictwa.: Formalne i prawne uwarunkowania podejmowania działań inwestycyjnych w obiektach zabytkowych. Procedury konserwatorskie. Kompetencje organów ochrony zabytków, Warszawa 2017.

[3] Ustawa z dnia 23 lipca 2003 r. Ustawa o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. z 2014, poz. 1446 ze zm.).

[4] A. Władyka.: Winiarnia w Bagieńcu – Koncepcja Architektoniczna, Rzeszów 2017.

[5] St. Leś, Ocena stanu technicznego wraz z propozycją renowacji, Rzeszów 2017.