SYMULACYJNY MODEL PRODUKCJA-ZBYT W KONWENCJI METODY DYNAMIKI SYSTEMÓW PRZYPADEK PRZEDSIĘBIORSTWA FOTOSYSTEM

W artykule omówiono system produkcji i zbytu w przedsiębiorstwie produkcyjnym. Począt-kowo wytłumaczono istotę procesów produkcji i zbytu, czyli kluczowych procesów wchodzą-cych w skład działalności podstawowej przedsiębiorstwa produkcyjnego. Wskazano i krótko scharakteryzowano najważniejsze reguły decyzyjne powiązane bezpośrednio z tymi procesami. Następnie przedstawiono profil działalności przedsiębiorstwa produkcyjnego Fotosystem, w któ-rym przeprowadzono badania mające na celu praktyczne zapoznanie się z wymienionymi proce-sami. Dzięki temu wyłoniono zmienne modelu myślowego związanego z tymi procesami, które następnie powiązano w diagram przyczynowo-skutkowy, będący podstawą do opracowania mo-delu symulacyjnego. W diagramie zaznaczono charakterystyczne rodzaje sprzężeń zwrotnych działających w badanym systemie. Docelowy model symulacyjny opracowano w konwencji me-tody dynamiki systemów, pozwalającej na przedstawianie procesów zachodzących w systemach (jakimi są również przedsiębiorstwa), zarówno w aspekcie ilościowym, jak i pod kątem analizy dynamiki ich zachowania. Wykorzystano tu oprogramowanie Vensim® DSS. Bazując na zbudo-wanym diagramie zależności, przedstawiono postać graficzną modelu, uwzględniając charaktery-styczne rodzaje zmiennych – czyli zmienne akumulacyjne, przepływowe oraz informacyjne. Wskazano również stałe występujące w modelu. Podano poszczególne definicje zmiennych oraz wartości stałych dla modelu. Wartości te wynikały bezpośrednio z przeprowadzonych badań em-pirycznych w przedsiębiorstwie. W ostatnim etapie przeprowadzono symulację modelu dla przy-jętego kroku, przedstawiono przebiegi wybranych zmiennych systemu i dokonano analizy otrzy-manych wyników. Wskazano także praktyczne możliwości wykorzystania opracowanego mode-lu.

Pełny tekst (pdf)

[1] Bal T., Zbyt w gospodarce rynkowej, [w:] Przedsiębiorstwo w gospodarce rynkowej, red. T. Bal, Towarzystwo Naukowe Organizacji i Kierownictwa, Stowarzyszenie Wyższej Uży-teczności, Rzeszów 1992.
[2] Baran M., Rozwinięcie symulacyjnego modelu dostosowania zatrudnienia do potrzeb produk-cyjnych przedsiębiorstwa Alfa w konwencji dynamiki systemów, „Zeszyty naukowe Politech-niki Rzeszowskiej”, „Zarządzanie i Marketing” 17/4 (2010).
[3] Baran M., Śliwa K., System theories and practise, „Journal of Enterpreneurship, Management and Innovation” 9/3 (2013), http://jemi.edu.pl/pl/archive.html (dostęp: 06.02.2014).
[4] Baran M., Stecko J., Symulacyjny model gospodarki – przypadek przedsiębiorstwa Fotosys-tem, „Zeszyty naukowe Politechniki Rzeszowskiej”, „Humanities and Social Sciences” XVIII/20 (2/2013).
[5] Coyle R.G., Management System Dynamics, John Wiley & Sons, Chichester 1977.
[6] Elementy Dynamiki Systemów, red. J. Tarajkowski, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej, Poznań 2008.
[7] Forrester J., Industrial Dynamics, MIT Press, Cambrigde 1961.
[8] http://www.vensim.com.
[9] Kasperska E., Dynamika systemowa. Symulacja i optymalizacja, Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice 2005.
[10] Kucińska K., Rynkowe uwarunkowania funkcjonowania przedsiębiorstwa, [w:] Podstawy ekonomiki i zarządzania przedsiębiorstwem, red. J. Kortan, C.H. Beck, Warszawa,1997.
[11] Liwowski B., Działalność podstawowa przedsiębiorstwa i jej wyspecjalizowane zakresy, [w:] Podstawy ekonomiki i zarządzania przedsiębiorstwem, red. J. Kortan, C.H. Beck, Warszawa 1997.
[12] Łukaszewicz R., Dynamika systemów zarządzania, PWN, Warszawa 1975.
[13] Mały ilustrowany leksykon techniczny, Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, Warszawa 1983.
[14] Nowa Encyklopedia Powszechna, t. 4, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1996.
[15] Pająk E., Zarządzanie produkcją, PWN, Warszawa 2006.
[16] Pasternak K., Zarys zarządzania produkcją, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2005.
[17] Piekarczyk A., Zimniewicz K., Myślenie sieciowe w teorii i praktyce, PWE, Warszawa 2010.
[18] Senge P.M., Piąta dyscyplina. Teoria i praktyka organizacji uczących się, Wolters Kluwer Polska, Kraków 2006.
[19] Sterman J., Business Dynamics: Systems Thinking and Modeling for a Complex World, Irwin McGraw-Hill, Boston 2000.
[20] Szatkowski K., Przygotowanie produkcji, PWN, Warszawa 2008.
[21] Śliwa K.R., O organizacjach inteligentnych i rozwiązywaniu złożonych problemów zarządza-nia nimi, WSM SIG, Warszawa 2001.