KLASYFIKACJA POLSKICH WOJEWÓDZTW POD WZGLĘDEM ROZWOJU SPOŁECZNO-GOSPODARCZEGO ZA POMOCĄ METOD TAKSONOMICZNYCH

Badanie rozwoju społeczno-gospodarczego stanowi jedne z najistotniejszych zagadnień związanych z funkcjonowaniem regionów, które z kolei bezustannie konkurują między sobą. Wszelkie działania społeczne i gospodarcze, które są podejmowane na poziomie lokalnym czy regionalnym mają za zadanie przede wszystkim poprawę poziomu i jakości życia mieszkańców. Rozwój społeczno-gospodarczy jest wielowymiarową charakterystyką, której sposób mierzenia nie jest jednoznacznie określony. Uzyskane wyniki są uzależnione w głównej mierze od zmiennych diagnostycznych przyjętych w badaniu oraz wybranych metod badawczych.

Celem opracowania jest statystyczna analiza poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego polskich województw oraz ukazanie zróżnicowania i dokonanie klasyfikacji województw pod badanym względem. W artykule zastosowano dwie metody taksonomiczne: metodę wzorca rozwoju Hellwiga oraz metodę unitaryzacji zerowanej, które bazowały na zmiennych reprezentujących następujące obszary: ludność i rynek pracy, rozwój społeczny, rozwój gospodarczy, rozwój infrastruktury technicznej i mieszkalnictwa. Ostatecznie w badaniu przyjęto 22 zmienne diagnostyczne, które charakteryzowały poziom rozwoju społeczno-gospodarczego. W obliczeniach wykorzystano dane za 2010, 2012, 2014 i 2016 rok, których źródłem jest Bank Danych Lokalnych. Utworzono ranking oraz wyodrębniono klasy typologiczne województw o podobnym stopniu rozwoju społeczno-gospodarczego w każdym rozważanym roku. Otrzymane wyniki porządkowania i klasyfikowania poszczególnych województw pozwoliły na ukazanie dystansu dzielącego poszczególne województwa od siebie pod badanym względem, a także umożliwiły na jakościowe i ilościowe ujęcie występujących dysproporcji.

Pełny tekst (pdf)

1. Borys T., Metody normowania cech w statystycznych badaniach porównawczych, „Przegląd Statystyczny” 1978.
2. Chojnicki Z., Podstawy metodologiczne i teoretyczne geografii, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań 1999.
3. Hanusik K., Łangowska U., Metody ilościowe w badaniach ekonomicznych, Opole 1989.
4. Hellwig Z., Zastosowanie metody taksonomicznej do typologicznego podziału krajów ze względu na poziom ich rozwoju oraz zasoby i strukturę wykwalifikowanych kadr, ,,Przegląd Statystyczny” 1968, nr 4.
5. Kukuła K., Metoda unitaryzacji zerowanej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2000.
6. Nowak E., Metodyka statystycznych analiz porównawczych efektywności obiektów rolniczych, ,,Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu”, nr 292, Seria: Monografie i opracowania, nr 29, Wrocław 1985.
7. Parysek J., Podstawy gospodarki lokalnej, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 1997.
8. Pisarski M., Wzrost gospodarczy a rozwój społeczno-gospodarczy w Chinach, ,,Społeczeństwo i Ekonomia” 2014, nr 1 (1).
9. Strahl D., Możliwości wykorzystania miar agregatowych do oceny konkurencyjności regionów [w:] Gospodarka lokalna w teorii i praktyce, ,,Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu”, nr 860, Wrocław 2000.
10. Strahl D., Metody programowania rozwoju społeczno-gospodarczego, PWE, Warszawa 1990.
11. Suchecki B., Ekonometria przestrzenna, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2010.
12. Zeliaś A., Dobór zmiennych diagnostycznych [w:] Taksonomiczna analiza przestrzennego zróżnicowania poziomu życia w Polsce w ujęciu dynamicznym, red. A. Zeliaś, Wydawnictwo AE w Krakowie, Kraków 2000.