PSYCHOLOGICZNE I PRAWNE ASPEKTY MOBBINGU W MIEJSCU PRACY

Przemoc w miejscu pracy pojawia się z coraz większą a zarazem niepokojącą częstotliwością. Mobbing traktowany jest jako przykład patologii obserwowanej w organizacji. Stąd konieczność spojrzenia na mobbing w sposób wieloaspektowy. Celem artykułu jest przybliżenie psychologicznej natury zjawiska mobbingu, a także wskazanie na mobbing w kontekście polskiego prawa pracy. W artykule zwrócono uwagę na dwie przestrzenie, w jakich należy przyjrzeć się przemocy w organizacji. Pierwsza część artykułu poświęcona jest aspektom związanym z psychologią zdrowia i psychologią organizacji. Druga część artykułu poświęcona jest przestrzeni prawa pracy. W pierwszej części artykułu skupiono się na psychologicznych aspektach zjawiska mobbingu. Na początku została przybliżona definicja mobbingu, wymieniono także przykłady zachowań przemocowych obserwowanych w środowisku organizacyjnym. Scharakteryzowano także ofiarę mobbingu i mobbera. Dalej jest miejsce na omówienie mobbingu jako wieloetapowego procesu. Pierwszą część artykułu zamykają konsekwencje mobbingu, jakie dotykają nie tylko ofiarę przemocy, ale także środowisko organizacyjne. Druga część artykułu została poświęcona aspektom prawnym zjawiska mobbingu w miejscu pracy. Przywołano definicję mobbingu obowiązującą w polskim kodeksie pracy. Ponadto wskazano także na obowiązki pracodawcy, jakie ciążą na nim względem ofiar doświadczających przemocy w miejscy pracy. W artykule znalazło się także miejsce na przykłady działań prewencyjnych związanych z profilaktyką zjawiska mobbingu w organizacji. Artykuł zamykają prawne konsekwencje mobbingu.

Pełny tekst (pdf)

1. Bechowska-Gebhard A., Stalewski T., Mobbing: patologia zarządzania personelem, Difin, Warszawa 2004.
2. Bosak M., Danilewicz A., Odpowiedzialność cywilna i karna za mobbing, „Prokuratura i Prawo” 2010/4.
3. Chakowski M., Wewnętrzna polityka antymobbingowa drogą do rozwiązania problemu mobbingu na poziomie zakładu pracy, „Monitor Prawa Pracy” 2010/12.
4. Cieślak W., Stelina J., Definicja mobbingu oraz obowiązek pracodawcy przeciwdziałania temu zjawisku, „Państwo i Prawo”, 2004/12.
5. Hajn Z., Zbiorowe prawo pracy. Zarys systemu, Wolters Kluwer, Warszawa 2013.
6. Hirigoyen M.F.,  Molestowanie w pracy, tłum. M. Żerańska, Wydawnictwo W Drodze, Poznań 2003.
7. Leymann H., The content and development of mobbing at work, „European Journal of Work and Organizational Psychology” 5/ 2 (1996).
8. Liszcz T., Niech prawo pracy pozostanie prawem pracy [w:] Przyszłość prawa pracy, red.  Z. Hajn, D. Skupień, Liber Amicorum, WUŁ, Łódź 2015.
9. Pisarczyk Ł., Prawo pracy wobec rozwoju zatrudnienia cywilnoprawnego [w:]  Przyszłość prawa pracy, red.  Z. Hajn, D. Skupień, Liber Amicorum, WUŁ, Łódź 2015.
10. Romer M., Mobbing i jego konsekwencje, „Prawo Pracy”2005/12.
11. Schaub G., Rechte und  Pflichten als Arbeitnehmer, Softcover, München 2001.
12. Semena J., Mobbing i przeciwdziałanie temu zjawisku na gruncie Kodeksu Pracy, „Kwartalnik Prawo-Społeczeństwo-Ekonomia” 2015/3.
13. Sobczyk A., Dörre-Nowak D., Przeciwdziałanie mobbingowi, „Monitor Prawa Pracy”, 2006/10, s. 523.
14. Szewczyk H., Zapobieganie mobbingowi oraz zwalczanie jego skutków przez pracodawcę, „Bezpieczeństwo Pracy”, 2015/10.
15. Tomaszewska M., Komentarz do art.94(3) Kodeksu pracy., teza nr 7.2. [w:] K.W. Baran Kodeks pracy. Komentarz, Wolters Kluwers, Warszawa 2016.
16. Wiese G., Der Persönlichkeitsschutz des Arbeitsnehmers gegenüber dem Arbeitgeber, “Zeitschrift für Arbeitsrecht”, 1971/1.
17. Wratny J., Kodeks pracy. Komentarz, C.H. Beck, Warszawa 2016.