ROLA WARTOŚCI W PRZEDSIĘBIORSTWIE – WPŁYW NA ZARZĄDZANIE PRZEDSIĘBIORSTWEM

Artykuł przedstawia rolę, jaką wartości odgrywają w firmach prowadzących działalność
w Polsce. Analiza literatury polskiej i zagranicznej, a także przeprowadzone badania empiryczne pozwalają przedstawić różnice w podejściu do wartości i zarządzania przez wartości w firmach z dominującym kapitałem polskim i międzynarodowym. Przedstawione zostają także różnice w roli wartości w firmach pod względem ich wielkości mierzonej liczbą zatrudnionych pracowników. Przeprowadzone badanie i analiza danych starają się odpowiedzieć na następujące pytania: „Jak firmy określają swoje główne wartości? Jaką rolę pełnią wartości przyjęte przez firmę w codziennym funkcjonowaniu organizacji?” oraz „Czy przyjęcie przez firmę kluczowych wartości ma wpływ na pracę zatrudnionych w niej osób?”. Uzyskane dane wskazują na występowanie istotnych różnic w roli wartości w firmach zależnie od pochodzenia kapitału. Nie zaobserwowano istotnych różnic we wpływie znajomości wartości formalnie przyjętych przez firmę na awans bądź podwyżkę pracowników. Na podstawie zebranych danych opisane zostały różne modele wykorzystania głównych wartości firmy w zarządzaniu firmą od działań czysto wizerunkowych przez częściowe wykorzystanie wartości w zarządzaniu organizacją po wdrożenie modelu zarządzania opartego na wartościach w przedsiębiorstwie. Przeprowadzone badania pozwoliły skonstruować model implementacji zarządzania przez wartości w firmie przedstawiający elementy niezbędne do uzyskania maksymalnej wydajności zarządzania przez wartości dla firmy. Tym samym artykuł uzupełnia wiedzę teoretyczną w obszarze zarządzania przez wartości w krajach Europy środkowo-wschodniej na przykładzie Polski, a także daje praktyczne wskazówki dla menedżerów i właścicieli firm zainteresowanych wdrożeniem głównych wartości w swoich organizacjach czy stworzeniem modelu zarządzania opartego na wartościach przedsiębiorstwa.

Pełny tekst (pdf)

1. Anderson C., Values-based management, “Academy of Management Executive” 1997, 11(4).
2. Berry L.L., (1999), Discovering the soul of service: The nine drivers of sustainable business success, The Free Press, New York 1997.
3. Bhuvanaiah T., Raya R.P., Employee Engagement: Key to Organizational Success, “SCMS Journal of Indian Management” 2014 (grudzień).
4. Blanchard K. i O'Connor M., Managing by values, Berrett-Koehler Publishers Inc., San Francisco 1997.
5. Blanchard K. i O'Connor M., (wyd. polskie, przekład A. Owsiak), Zarządzanie przez wartości, MT Biznes sp. z o.o., Warszawa 2015.
6. Bowen D.E., Ledford G.E., Nathan B.R., Hiring for the organization not for the job, “Academy of Management Executive” 1991, Vol. 5, 1991.
7. Buchko A., The effect of leadership on values based management, Leadership & Organization Development Journal” 2007, Vol. 28, Iss. 1.
8. Collins J.C., Porras J.I., Built to last: Successful Habits of Visionary Companies, Harper Business, New York 1994.
9. Collins J.C., Porras J.I., Wizjonerskie organizacje. Praktyki zarządzania najlepszych firm, SPM Project, Wrocław 2003.
10. Dankiewicz R., Wykorzystanie ubezpieczeń w procesie identyfikacji ryzyk finansowych
    w przedsiębiorstwach [w:] Dylematy teorii i praktyki ubezpieczeń, red. W. Sułkowska,
    G. Strupczewski, Poltext, Warszawa 2015.
11. Devero A.J., Corporate values: Stimulus for the bottom line, “Financial Executive” 2003, 19(3).
12. Dobni D., Ritchie J.R.B., Zerbe W., Organizational Values: The Inside View of Service Productivity, “Journal of Business Research” 2000, 47(2).
13. Dolan S.L., Garcia S., Managing by values: Cultural redesign for strategic organizational change at the dawn of the twenty-first century, “Journal of Management Development” 2002, Vol. 21. Iss. 2.
14. Dolan S.L., Richley B.A., Management by values (MBV): a new philosophy for a new economic order, “Handbook of Business Strategy” 2006, Vol. 7 Iss. 1.
15. de Geus A., The Living Company: Habits for Survival in a Turbulent Business Environment, Harvard Business School Press, 1997.
16. Hofstede G., Culture's consequences: International differences in work-related values, Sage Publications, Inc 1980.
17. Jaakson K., Management by values: The analysis of influencing aspects and its theoretical and practical implications, Tartu University: PhD Thesis, Tartu 2009.
18. Jarvensivu T., Values-driven management in strategic networks: A case study of the influence of organizational values on Cooperation, Helsinki School of Economics: PhD Thesis, Helsinki 2007.
19. Johnson K.M., The influence of organizational values on profitability, Auburn University: PhD Thesis Auburn 2009.
20. Kristof A., Person – Organization Fit: an Integrative Review of its Conceptualizations, Measurement and Implications”, “Personnel Psychology” 1996, 49/1996
21. Lachowski S., Acting on Values. Leadership in Turbulent Times, Studio EMKA, Warszawa 2015.
22. Majer K., Values-based leadership; a Revolutionary approach to Business Success and Personal Prosperity, MajerCommunications, San Diego 2004.
23. Malbasic C., Rey C., Potocan V., (2014), Balanced Organizational Values: From Theory to Practice, “Journal of Business Ethics” 2014, June, 8
24. Naouar, W.B.A., Contribution of the Management System and the Institutional Framework to the Efficiency of Values-Based Management, “Journal of Business Ethics” 2016, 135.
25. Pfeffer J., Sutton R.I., Knowing what to do is not enough; Turning knowledge into action, “California Management Review” 1999, 42(1).
26. Posner B.Z., Randolph W.A., Managerial Values Across Finance, Manufacturing, Marketing and Personnel: Some Similarities and Differences, “International Journal of Value-Based Management” 1993, 6(2)
27. Posner B.Z., Schmidt W.R., Values and the American Manager: An update updated, California Management Review” 1992, 34(3).
28. Posner B.Z., Westwood R.I., A Cross-Cultural Investigation of the Shared Values Relationship, “International Journal of Value-Based Management” 1995, 8.
29. Rok B., Czy przywództwo etyczne w działalności gospodarczej jest możliwe?, „Prakseologia”, (149), Instytut Filozofii i Socjologii PAN / Centrum Etyki Biznesu Akademii Leona Koźmińskiego, 2009.
30. Rokeach M., The nature of human values, Free Press, New York 1973.
31. Santorski J., Rabiej P., Od zaczarowania, przez rozczarowanie, po dojrzałe przywództwo przez wartości. Magazyn Thinktank”, 2013, Vol. 18 (jesień).
32. Schmidt W.H., Posner B.Z., Values and Expectations of Federal Service Executives, “Public Administration Review” 1986, 46(5).
33. Stachowicz-Stanusch A., Potęga wartości. Jak zbudować nieśmiertelną firmę, One Press, Gliwice 2007.