Automatyczna stabilizacja lotu samolotu o konfiguracji nieklasycznej

Samolot zbudowany w konfiguracji nieklasycznej może wykazywać niestateczność w pewnych obszarach obwiedni lotu dla pewnych konfiguracji masowych lub być całkowicie niestatecznym. W celu uzyskania większej efektywności aerodynamicznej są budowane samoloty o konfiguracji innej niż klasyczna. Jedną z takich konfiguracji jest konfiguracja latającego skrzydła bez wyraźnie zaznaczonej bryły kadłuba lub bryła kadłuba wkomponowana w bryłę płata. Położenie środka masy jest jednym z parametrów wymiarujących stateczność każdego samolotu. Parametr ten decyduje o właściwościach pilotażowych samolotu oraz determinuje odporność układu automatycznego sterowania. Ze względu na niekonwencjonalną konfigurację płatowca latające skrzydła bywają niestateczne. Ponadto w dużych samolotach ma się do czynienia z przemieszczaniem się środka masy, który dodatkowo wpływa na destabilizację samolotu. W pracy został przedstawiony wpływ wędrówki środka masy na stateczność samolotu o konfiguracji nieklasycznej. Przedstawiono również strukturę układu automatycznego sterowania dla tego samolotu oraz wyniki badań wpływu położenia środka masy na efektywność układu.

Pełny tekst (pdf)

1. Anderson J.D.: Aircraft performance and design. WCB/McGraw-Hill, 1999.
2. Raymer D.P.: Aircraft design: A conceptual approach. AIAA, 1992.
3. Roskam J.: Airplane design. Roskam Aviation and Engineering Corporation, 1985.
4. Jenkinson L., Marchman J.: Aircraft design project for engineering students. Butterworth-Heinman, 2003.
5. Żugaj M., Narkiewicz J.: Comprehensive model of flying wing flight dynamics and control. CEAS Europenian Air and Space Conference, 26-29 October 2009, Man-
   chester, UK.
6. Liebeck R.H.: Design of the blended wing body subsonic transport. Journal of Aircraft, 41, 1, 2004.
7. Wilson J.R.: The blended wing. Aerospace America, August 2008.
8. Etkin B., Reid L.D.: Dynamics of flight. Stability and control. J. Wiley and Sons, 1996.
9. McLean D.: Automatic flight control systems. Prentice Hall, New York 1990.
10. Tomczyk A.: Aktywne systemy sterowania lotem. Zeszyty Naukowe Politechniki Rzeszowskiej 238, Mechanika, z. 71 Awionika, Rzeszów 2007.