Ocena tłoczności blach metodami Engelhardta i Erichsena

Badania tłoczności blach są ciągle przedmiotem zainteresowania przemysłu, aby zapewnić bezproblemową produkcję i dobrą jakość wyrobów. W artykule przedstawiono ocenę tłoczności wybranych materiałów za pomocą metod Erichsena i Engelhardta. Wyniki doświadczalne przedsta-wiono dla czterech różnych gatunków blach używanych w przemyśle: stalowej DC01, miedzianej Cu-ETP, mosiężnej CuZn37 i z aluminium EN-AW1050A. Właściwości mechaniczne tych materiałów zostały określone w statycznej próbie rozciągania. Próbę Erichsena wykorzystano do określenia głębokości wtłoczenia stempla w materiał w momencie jego pęknięcia, zdefiniowanej jako IE Erichsena. Badania eksperymentalne mające na celu określenie rezerwy tłoczności w próbie Engelhardta przeprowadzono na maszynie wytrzymałościowej ZD100 (1. klasa metrologiczna w zakresie pomiaru sił i przemieszczeń), wyposażonej w specjalny tłocznik. Rezultaty uzyskane w pracy mogą zostać wykorzystane jako wytyczne do projektowania ciągnienia wytłoczek o różnych kształtach z blach stalowych i metali nieżelaznych w praktyce produkcyjnej.

Pełny tekst (pdf)

1. Morawiecki M., Sadok L., Wosiek E.: Teoretyczne podstawy technologicznych procesów przeróbki plastycznej, Wydawnictwo ,,Śląsk”, Katowice 1977.
2. Marciniak Z.: Odkształcenia graniczne przy tłoczeniu blach, WNT, Warszawa 1971.
3. Romanowski W.P.: Poradnik obróbki plastycznej na zimno, WNT, Warszawa 1976.
4. Hattalli V.L., Srivatsa S.R.: Sheet metal forming processes – recent technological advances, Materials today: Procedings, 5 (2018) 2564-2574.
5. Erichsen A.M.: Process and apparatus for testing metal sheets and plates, GB Patent no. 91228571 (A), 1913.
6. Metale – Blachy i taśmy – Próba tłoczności metodą Erichsena. PN-EN ISO 20482.
7. Kocańda A., Jasiński C.: Extended evaluation of Erichsen cupping test results by means of laser speckle, Arch. Civil Mech. Eng., 16 (2016) 211-216.
8. Singh M., Choubey A.K. i in.: Formability analysis of aluminium alloy by Erichsen cupping test method, Materials Today: Proceedings, 4 (2017) 805-810.
9. Toit M., Steyn H.G.: Comparing the formability of AISI 304 and AISI 202 stainless steel, J. Mater. Eng. Performance, 21 (2012) 1491-1495.
10. Tamimi S., Sivaswamy G. i in.: Modelling and experimentation of the evolution
    of texture In an Al-Mg alloy during earing cupping test, Procedia Eng., 207 (2017) 1-6.
11. Metallic materials – Tensile testing. Part 1: Method of test at room temperature. ISO 6892-1:2009 (E).
12. Golatowski T.: Projektowanie procesów tłoczenia i tłoczników. Wybrane zagadnienia, Wydawnictwa Politechniki Warszawskiej, Warszawa 1984.
13. Chałupczak J., Miłek T.: Wpływ stopnia zgniotu na wybrane parametry tłoczenia, Obróbka Plastyczna, 3 (1999) 5-10.
14. PN-EN 10130:2009. Wyroby płaskie walcowane na zimno ze stali niskowęglowych do obróbki plastycznej na zimno – Warunki techniczne dostawy.