EKONOMIA SPOŁECZNA – ODPOWIEDŹ NA PROBLEMY WSPÓŁCZESNEGO RYNKU PRACY

Organizacje pozarządowe prowadzące działalność ekonomiczną zaliczane są do grupy podmiotów tzw. nowej ekonomii społecznej, w odróżnieniu od podmiotów tzw. starej ekonomii społecznej, czyli spółdzielni, towarzystw ubezpieczeń wzajemnych. W roku 2010 według danych Głównego Urzędu Statystycznego funkcjonowało w Polsce 75 tys. organizacji pozarządowych (fundacji, stowarzyszeń i organizacji społecznych). Województwo podkarpackie zajmowało dziewiąte miejsce pod względem liczby organizacji trzeciego sektora (4,6 tys. podmiotów). Zdecydowana większość polskich organizacji pozarządowych (74% ogólnej liczby) prowadziła jednak wyłącznie nieodpłatną działalność statutową. Dodatkowych źródeł dochodów poszukiwał bardzo niewielki odsetek organizacji. Działalność odpłatną prowadziło jedynie 19% organizacji w skali Polski (w województwie podkarpackim 13% organizacji), działalność gospodarczą – tylko 4% organizacji (w województwie podkarpackim 3%), natomiast działalność odpłatną i działalność gospodarczą – 3% (w województwie podkarpackim 2%). W 2013 r. najwięcej podkarpackich organizacji pozarządowych prowadzących działalność gospodarczą zarejestrowanych było w Rzeszowie (26,9% wszystkich prowadzących działalność gospodarczą w województwie). Najmniej natomiast w powiatach: kolbuszowskim i niżańskim (po 0,9% organizacji w każdym z powiatów). Przedsiębiorstwa społeczne przyczyniają się do zwiększania kompetencji i szans na rynku pracy osób zagrożonych wykluczeniem społecznym, poprawy jakości życia społeczności lub grupy osób, zrównoważonego rozwoju lokalnego. Podkarpackie organizacje pozarządowe (przedsiębiorstwa społeczne) oferują najczęściej usługi w zakresie ogrodnictwa, rękodzielnictwa, usług cateringowych i hotelowych, zapewniając możliwość godnego życia swoim podopiecznym.

Pełny tekst (pdf)

[1] Cibor K., Makuch Ł., Marek M., Nowak M., Turek A., Żorawska E., Zrob biznES – jak współpracować z podmiotami ekonomii społecznej, Warszawa 2012, http://www.ekonomiaspoleczna.pl/files/ekonomiaspoleczna.pl/public/Biblioteka/2012.9.pdf
[2] Dane Fundacji „Cogito”, http://www.contigo.org.pl.
[3] Dane Fundacji Pomocy Edukacyjnej dla Młodzieży im. Heleny i Tadeusza Zielińskich w Jarosławiu, http://www.fundacjazielinskich.pl.
[4] Dane Fundacji Turystyki Niepełnosprawnych „Beskid”, http://bieskid.pl.
[5] Dane Głównego Urzędu Statystycznego, http://www.stat.gov.pl.
[6] Dane Polskiego Stowarzyszenia na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym, ww.psouu.org.pl.
[7] Dane Polskiego Stowarzyszenia na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym Koło w Rymanowie, http://www.psouu-rymanow.org.
[8] Dane Polskiego Stowarzyszenia na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym Koło w Krośnie, http://www.psouukrosno.org.pl.
[9] Dane Stowarzyszenia na Rzecz Rozwoju Promocji Podkarpacia „Pro Carpathia”, http://www.procarpathia.pl/pl/archiwum_projektow/krajowe/edukacja_z_motywacja/o_projekcie.
[10] Dane Stowarzyszenie Rodziców i Przyjaciół Osób Niepełnosprawnych „Radość”, http://radosc.debica.pl.
[11] European Research Network, http://emes.net
[12] Gawska A., Jędrak K., Gruntowski M., Ekspertyza na temat rozwoju i wykorzystania ekonomii społecznej w organizacjach pozarządowych działających na rzecz osób niepełnosprawnych, http://www.ekonomiaspoleczna.pl/files/ekonomiaspoleczna.pl/public/Biblioteka/2012.2.pdf.
[13] Herbst K., Perspektywy ekonomii społecznej, „Ekonomia społeczna”, 1/6 (2013)
[14] Kaźmierczak T., Zrozumieć ekonomię społeczną, [w:] Kapitał społeczny. Ekonomia Społeczna, red. T. Kaźmierczak, M. Rymsza, Warszawa 2007, http://www.ekonomiaspoleczna.pl/files/ekonomiaspoleczna.pl/public/Biblioteka/2007.3.pdf.
[15] Komunikat Komisji, Inicjatywa na rzecz przedsiębiorczości społecznej, http://ec.europa.eu/enterprise/entrepreneurship/craft/social_economy/soceco_intro_en.htm.
[16] Kuraszko I., Rok B., Społeczna odpowiedzialność biznesu i ekonomia społeczna, http://odpowiedzialnybiznes.pl/public/files/Spo%C5%82eczna%20odpowiedzilanosc%20biznesu%20i%20ekonomia%20spo%C5%82eczna.pdf.
[17] Przewłocka J., Polskie organizacje pozarządowe. Podstawowe pytania, podstawowe fakty, Warszawa 2007.
Ekonomia społeczna… 121
[18] Raport z badań w ramach projektu Biznes – Innowacje – NGO, czyli BINGO, realizowanego przez Centrum PISOP w partnerstwie z Fundacja NIWA Edukacji i Rozwoju oraz Network for Europe (organizacja infrastrukturalna z Liverpoolu) w Wielkopolsce w latach 2012–2014, http://www.pisop.org.pl/realizowane-projekty-w-2012-r/biznes-innowacje-ngo-czyli-bingo.
[19] Regulamin Polskiego Stowarzyszenia na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym, http://jaroslaw.psouu.org.pl/files/Regulamin_Kola.pdf.
[20] Rezolucja Parlamentu Europejskiego z 19 lutego 2009 r. w sprawie gospodarki społecznej [2008/2250(INI)].
[21] Ustawa z 7 kwietnia 1989 r. Prawo o stowarzyszeniach (DzU 2001 nr 79, poz. 855, ze zm.).
[22] Ustawa z 13 czerwca 2013 r. o zatrudnieniu socjalnym (DzU 2003 nr 122, poz. 1143, ze zm.).
[23] Ustawa z 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (DzU 2004 nr 99, poz. 1001, ze zm.).
[24] Ustawa z 26 kwietnia 2006 r. o spółdzielniach socjalnych (DzU 2006 nr 94, poz. 641, ze zm.).
[25] Ustawa z 6 kwietnia 1984 r. o fundacjach (DzU 1984 nr 21, poz. 97, ze zm.).
[26] Ustawy z 29 czerwca 1995 r. o statystyce publicznej (DzU 1995 nr 88, poz. 439, ze zm.).