OCENA ROZWOJU GMIN POWIATU RZESZOWSKIEGO (Z WYKORZYSTANIEM METODY HELLWIGA)

W opracowaniu podjęto problematykę rozwoju lokalnego i czynników rozwój ten warunkujących. Głównym celem opracowania jest określenie poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego gmin powiatu rzeszowskiego ziemskiego. Metodą zastosowaną w pracy jest syntetyczny miernik rozwoju Hellwiga. Miernik ten uwzględnia szereg wskaźników o charakterze ekonomicznym, społecznym, technicznym i technologicznym oraz ekologicznym. Wśród nich wskazać należy na: wskaźnik przyrostu naturalnego, odsetek pracujących w liczbie ludności ogółem, saldo migracji w osobach na 1000 mieszkańców, udział bezrobotnych w liczbie ludności w wieku produkcyjnym, drogi gminne o twardej nawierzchni w km w przeliczeniu na 100 km2, sieć wodociągowa w km w przeliczeniu na 100 km2, sieć kanalizacyjna w km w przeliczeniu na 100 km2, udział procentowy ludności korzystającej z oczyszczalni ścieków w ludności ogółem, dochody własne gmin w przeliczeniu na 1 mieszkańca, wydatki majątkowe inwestycyjne gmin w przeliczeniu na 1 mieszkańca, podmioty gospodarcze prywatne zarejestrowane w REGON w przeliczeniu na 1000 mieszkańców, odsetek radnych z wyższym wykształceniem. Badania mają charakter statyczny a zgromadzone dane empiryczne przedstawiają stan na dzień 31 grudnia 2011 r. W przeprowadzonych badaniach wykazano znaczne zróżnicowanie w poziomie rozwoju analizowanych gmin. Za główne czynniki rozwoju uznano bliskość ośrodka centralnego, jakim jest Rzeszów, oraz skomunikowanie gmin. Nie bez znaczenia jest również zróżnicowanie w potencjale rozwojowym gmin wynikające chociażby z ukształtowania terenu. W świetle przeprowadzonych badań stwierdzono, że najlepiej rozwiniętymi gminami powiatu rzeszowskiego ziemskiego są gminy Boguchwała i Tyczyn, zaś najsłabiej rozwinięta jest gmina wiejska Dynów.

Pełny tekst (pdf)

[1] Borkowski B., Dudek H., Szczęsny W., Ekonometria, wybrane zagadnienia. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2004. [2] Kosiedowski W., Zarządzanie rozwojem regionalnym i lokalnym, [w:] Gospodarka regionalna i lokalna, red. Z. Strzelecki, PWN, Warszawa 2008.
[3] Markowski T., Teoretyczne podstawy rozwoju lokalnego i regionalnego, [w:], Gospodarka regionalna i lokalna, red. Z. Strzelecki Warszawa 2008.
[4] Nowa encyklopedia powszechna PWN, Warszawa 1997.
[5] Nowak E., Metody taksonomiczne w klasyfikacji obiektów społeczno-gospodarczych, PAN, Warszawa 1990.
[6] Starzyńska W., Statystyka praktyczna, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2005.
[7] Taksonomiczna analiza przestrzennego zróżnicowania poziomu życia w Polsce w ujęciu dynamicznym, red. A. Zeliaś, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Krakowie, Kraków 2000.
[8] Ziółkowski M., Goleń M., Zarządzanie strategiczne rozwojem lokalnym, [w:] Zarządzanie gospodarką i finansami gmin, red. H. Suchocka-Krysiak, Warszawa 2003.