O CHŁOPCU, KTÓRY PRZEZ CAŁE ŻYCIE PRÓBOWAŁ TŁUMACZYĆ JĘZYK SZKOCKICH GROBÓW. EDGARA ALLANA POEGO WYPARCIE SIĘ SZKOCJI

Artykuł jest rezultatem kwerend przeprowadzonych w Wielkiej Brytanii, dotyczy prób tłumaczeń języka, który usłyszał sześcioletni Poe w Szkocji. Dla ilustracji, dokumentacji oraz analizy wybrane zostały między innymi fragmenty utworów Poego dotyczące wydarzeń w roku 1815. Hipoteza obecna w tytule implikuje zasadność odwołania do freudowskiej psychoanalizy. Jest to pierwszy polski esej o pobycie amerykańskiego twórcy w Szkocji, a zarazem dłuższy tekst poświęcony pomijanym przez biografów szczegółom z życia Poego. W tym artykule zostanie omówiony wpływ Szkocji na wyobraźnię i duchowość Edgara Allana Poego. Poeta spędził pięć lat poza Ameryką. Jednak czas jego pobytu w Szkocji wydaje się tylko krótkim epizodem w tamtym okresie. Wzmianki o pobycie Poego w Szkocji pojawiają się niekiedy, jako marginalne adnotacje, ale nie mają wpływu na formowanie opinii o nim, czy interpretacje jego twórczości.
W niniejszym artykule sumuję adekwatne ustalenia szkockiego historyka Billyego Kerra2 oraz Franka Beattiego, Jima McBetha i Marka Strachana oraz dodaję własne spostrzeżenia i analizy. Poe był znany jako odważny człowiek, jednak poszukując głębiej i uważniej, można dotrzeć do informacji, że nie był mu obcy strach, tak jak wszystkim dzieciom w wieku sześciu lat. Ale gdzie Poe ukrył lęk? Kto się bał spacerując pomiędzy szkockimi grobami: Poe czy jego wymyślony przyjaciel William Wilson? Dziewiętnasty wiek był przepełniony podobnymi do tych szkockich wstrząsającymi, historycznymi, zdarzeniami. Dlatego można spekulować, że cmentarz dla sześcioletniego chłopca mógł być miejscem, gdzie nauczył się nie tylko pisać. W tym artykule będę starała się udowodnić, że mały pupilek, który chciał zachować sny o „dumie i mocy” nie miał innego wyjścia jak ukryć traumatyczne wydarzenia głęboko w podświadomości. Wiadomo jednak, że nic nie może być ukryte na zawsze, więc wykażę, jak wspomnienia, fantazmy i sny potrafią przedrzeć się przez bramę labiryntu podświadomości, dostając się do realnego życia w zakodowanych formach.

Pełny tekst (pdf)

[1] Beattie F., Tell-Tale signs of Poe, [w:] Proud Kilmarnock. Stories of a town, Glasgow 2002.
[2] Bloomfield S.C., The Everything. Guide to Edgar Allan Poe, Avon, Massachusetts 2007.
[3] Chertok L., de Saussure R., Rewolucja psychoterapeutyczna. Od Mesmera do Freuda, tłum. A. Kowaliszyn, Warszawa 1988.
[4] Freud Z., O marzeniu sennym, tłum. B. Rank, red. P. Kitrasiewicz, Warszawa 2012. [5] Gracie J., The hidden places of Scotland, Aldermaston 2004.
[6] Grzegorczykowa R., Wstęp do językoznawstwa, Warszawa 2010.
[7] McBeth J., Graveyard that gave birth to a literary legend, „Daily Mail”, 14 April 2012, s. 44–45.
[8] Poe E.A., The Complete Tales and Poems of Edgar Allan Poe, London 1982.
[9] Psychologia, red. T. Tomaszewski, Warszawa 1975.
[10] Strachan M., Edgar Allan Poe in Ayrshire, „Scottish book collector” 2002, nr 7, s. 6.
[11] http://pl.wikipedia.org/wiki/%C5%9Amier%C4%87_Edgara_Allana_Poego
[12] http://en.wikipedia.org/wiki/Torranyard
[13] http://poeinscotland.com/id3.html