К ВОПРОСУ О ПРАВОСУБЪЕКТНОСТИ ВОЛЬНОГО ГОРОДА ГДАНЬСКА (НА ПРИМЕРЕ ТРУДОВ Л. ЭРЛИХА)

Głównym celem artykułu jest analiza zagadnień podmiotowości prawnej Wolnego Miasta Gdańska, zawartych w pracach wybitnego polskiego uczonego L. Ehrlicha. Sylwetka Ehrlicha została wybrana nieprzypadkowo: reprezentował Polskę w Stałym Trybunale Sprawiedliwości Międzynarodowej będąc sędzią ad hoc, przez który była wydana opinia doradcza w sprawie jurysdykcji sądów Gdańska, a także zajmował się badaniami nad problemem Gdańska na płaszczyźnie teoretycznej. Pomimo faktu, że konieczność omówienia tego problemu pojawiła się po pierwszej wojnie światowej, nawet w dzisiejszych czasach kwestia ustalenia specjalnego systemu prawnego dla obszarów które związane są z interesami różnych państw nadał jest aktualna. Stworzony dla Gdańska model koncepcyjny może być przyjęty jako wzór statusu prawnego obszarów, które ONZ pragnie kontrolować. Autor omawia główne podejścia do podmiotowości prawnej Gdańska w dziedzinie prawa publicznego i międzynarodowego. W artykule przedstawione są podstawy braku państwowości oraz międzynarodowej osobowości Gdańska. Dokonane przez Ehrlicha wywody na temat podmiotowości prawnej Gdańska mogą być interesujące dla nauki prawa międzynarodowego, ponieważ odróżniają się od wywodów innych wybitnych prawników międzynarodowych (na przykład Anzilotti czy Brownlie). Autor artykułu dokonał przeglądu nie tylko prac Ehrlicha o charakterze specjalnym, ale również o charakterze podstawowym (podręcznik z prawa międzynarodowego).

Pełny tekst (pdf)

[1] Версальский мирный договор/ под.ред. Ю.В. Ключникова и А. Сабанина. –Москва: Издание Литиздата НКИД, 1925. – XXXI
[2] Ehrlich L. Gdańsk: zagadnienia prawno-publiczne / Ludwik Ehrlich. – Lwów, Nakł. i własność K.S. Jakubowskiego, 1926. – VIII
[3] Ehrlich L. Międzynarodowe prawo / Ludwik Ehrlich. – Warszawa: Wydawnictwo Prawnicze, 1958.
[4] Free City of Danzig and International Labour Organization [Электронный ресурс] / WorldCourts. - Режим доступа:
[5] http://www.worldcourts.com/pcij/eng/decisions/1930.08.26_danzig.htm.
[6] Jurisdiction of the Courts of Danzig (Pecuniary Claims of Danzig Railway Officials who have Passed into the Polish Service, against the Polish Railways Administration) [Электронный ресурс] / WorldCourts. - Режим доступа:
[7] http://www.worldcourts.com/pcij/eng/decisions/1928.03.03_danzig.htm.
[8] Lauterpacht H. International Law: Being the Collected Papers of Hersch Lauterpacht. 2. The Law of Peace. Part 1. International Law in General / Hersch Lauterpacht; edited by Elihu Lauterpacht. – Cambridge: Cambridge University Press, 1975.
[9] Stahn C. The law and practice of international territorial administration: Versailles to Iraq and beyond / Carsten Stahn. – Cambridge: University Press, 2008.
[10] Wilde R.International Territorial Administration: How Trusteeship and the Civilizing Mission Never Went Away/ Ralph Wilde. – Oxford: University Press, 2010.