LEGAL AND INSTITUTIONAL FRAMEWORKS AND PARTICIPATION OF POLITICAL PARTIES IN THE ELECTIONS TO LEGISLATIVE SEJM IN 1919 IN THE PODKARPACIE REGION

The article presents preparation and the conduct of parliamentary elections in the Podkarpacie Region to the first parliament in the history of the reborn Second Republic, namely the Legislative Sejm, that was to adopt a new constitution. The notions of a political party during the creation of an independent Polish state were defined and the formation of institutions and law, which were responsible for the conduct of elections, were presented. The Podkarpacie Region in the period of the Second Republic was not separated administratively as today, but it was known geographically and historically. Geographically it coincided with the so-called Central Malopolska areas, which was a part of a larger whole that was Galicia, associated mainly with the western and eastern part. In the article the first normative acts on the first elections in independent Polish state after 1918 were discussed. The author paid attention to the electoral law and several other smaller acts. There are also presented the number of the authorized to vote and voters, valid and invalid votes, and a voter turnout in constituencies in the Podkarpacie Region in the elections of 26 January 1919 to the Legislative Sejm, and the distribution of political support in individual constituencies of the Podkarpacie Region. The area of the Podkarpackie Region included the following electoral districts: Nowy Sacz No. 40, Jasło No. 41, No. 42 Tarnów, Rzeszów 43, Tarnobrzeg No. 44, No. 45 Jarosław, Przemysl 46. These districts were determined politically in the context of the ongoing struggle for the borders, they did not overlap with some of the districts, but from the geographical point of view they fitted in with the area of Podkarpacie.

Full text (pdf)

1. Ajnenkiel A., Historia sejmu Polskiego, volume II, part 2, II Rzeczpospolita, Warszawa 1989
2. Beck P.A., Party Politics in America, New York 1979
3. Biliński L., Wspomnienia i dokumenty 1846-1922, vol. 2, Warszawa 1935
4. Cybichowski Z., Polskie prawo państwowe, Warszawa 1925
5. Dekret Naczelnika Państwa z dnia 22 listopada 1918 r. o najwyższej władzy reprezentacyjnej Republiki Polskiej, Dz. Pr. P. P., Nr 17 poz. 41 z dn. 29 listopada 1918 r.
6. Dekret z dnia 2 stycznia 1919 r. o stanie wojennym, Dz. Pr. P. P. 1919, Nr 1 poz. 79.
7. Dekret zarządzający wybory do Sejmu Ustawodawczego, Dz. Pr. P. P., Nr 18 poz. 47 z dn. 6 grudnia 1918 r.
8. Halpern L., Polityka żydowska w Sejmie i Senacie Rzeczypospolitej Polskiej 1919-1933, Warszawa 1933
9. Hupka J., Z czasów wielkiej wojny, Lwów 1937
10. Komarnicki W., Polskie prawo polityczne, Warszawa 2008
11. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. uchwalona przez Zgromadzenie Narodowe w dniu 2 kwietnia 1997 r., przyjęta przez Naród w referendum konstytucyjnym w dniu 25 maja 1997 r., podpisana przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w dniu 16 lipca 1997 r. (Dz. U. 1997, nr 78, poz. 483)
12. Krukowski S., Sejm Ustawodawczy 1919–1922, „Czasopismo Prawno-Historyczne” 1986, z. 1
13. Krzywicki L., Statystyka wyborów do Sejmu Ustawodawczego, Warszawa 1921
14. Kulczycki L., Nauka o państwie, Warszawa 1929
15. Lawson K., The Comparative Study of Political Parties, New York 1976
16. Monitor Polski nr 208 z 20 listopada 1918 r.
17. Monitor Polski nr 219 z 3 grudnia 1918 r.
18. Monitor Polski nr 229 z 14 grudnia 1918 r.
19. Naumann S., Modern Political Parties, Chicago 1958
20. Niepodległość, 1937, v. XV
21. Ordynacja wyborcza do Sejmu Ustawodawczego z dnia 28 listopada 1918 r., Dz. Pr. P. P., Nr 18 poz. 46 z dn. 6 grudnia 1918 r.
22. Pietrzak M.,  Parlament Drugiej Rzeczypospolitej, [in:] Społeczeństwo obywatelskie i jego reprezentacja (1493–1993), ed. J. Bardach, W. Sudnik, Warszawa 1995
23. Przegląd Gospodarczy 1921, no. 12
24. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 5 stycznia 1919 r. o wprowadzeniu stanu wyjątkowego w st. m. Warszawie i w pow. Warszawskim, Dz. Pr. P. P. 1919, nr 2, poz. 82
25. Ruch ludowy na Rzeszowszczyźnie. Materiały z sesji naukowej zorganizowanej przez WK ZSL w Rzeszowie z okazji 70-lecia ruchu ludowego, ed. S. Jarecka - Kimlowska, Lublin 1967
26. Skotnicki K., Zasada powszechności w prawie wyborczym – zagadnienia teorii i praktyki, Łódź 2000
27. Ustawa z dnia 24 lipca 1998 r. o wprowadzeniu zasadniczego trójstopniowego podziału terytorialnego państwa (Dz. U. z 1998 r. Nr 96, poz. 603)