ARTUR SCHOPENHAUER JAKO TWÓRCA PRAWDZIWEJ FILOZOFII ZŁA W INTERPRETACJI MARIANA ZDZIECHOWSKIEGO

Celem opracowania jest próba analizy kolejnej części twórczości Mariana
Zdziechowskiego w poszukiwaniu odpowiedzi dotyczącej genezy zła. Rozważania zawarte
w artykule rozpoczynają się od krótkiego słowa wstępnego wskazującego na inspiracje,
którymi kierował się filozof. Zdaniem polskiego filozofa nie sposób radośnie, po
augustyńsku wierzyć, że nie ma zła, że jest ono tylko brakiem bądź czymś drobnym i
akcydentalnym. Należy uświadomić sobie, że zło istnieje i że jego byt jest bardzo mocny (o
tym w pierwszej części: W poszukiwaniu pierwszej przyczyny zła – filozofia Mariana
Zdziechowskiego. Odpowiedzi nie odnalazł również Zdziechowski w analizie zagadnień i
interpretacji dzieł Schellinga, Secretana i Sołowjewa (o tym Unde malum? W poszukiwaniu
pierwszej przyczyny zła – filozofia Mariana Zdziechowskiego (część 2). Zdaniem
Zdziechowskiego największe szanse na odnalezienie odpowiedzi na pytanie dotyczące
praprzyczyny zła są teksty Schopenhauera, dzięki któremu, także elementy nauki
buddyjskiej zostały przeniesione na grunt europejski. Jest ona wyjątkowo istotna, przede
wszystkim dlatego, że porusza najważniejszy jego zdaniem temat: zła i cierpienia w świecie,
które było ignorowane przez większość myślicieli europejskich. To Schopenhauer zmusił
ich do zainteresowania zagadnieniem zła, przezwyciężył dziewiętnastowieczny optymizm
heglowski oraz złamał istniejące kanony myślenia. To właśnie pesymizm – według
Zdziechowskiego – który wkradł się do Europy za Schopenhauerem, pozwala prawdziwie
uświadomić sobie grozę problemu. Wydaje się, że filozofia Schopenhauera jest dla
polskiego myśliciela prawdziwą filozofia zła.

Pełny tekst (pdf)

[1] Garewicz J., Schopenhauer, Warszawa 2000.
[2] Popławski S., Żywot filozofa. O książce Rudigera Safrańskiego
Schopenhauer. Dzikie czasy filozofii, Miesięcznik „Znak” nr 648:
http://www.miesiecznik.znak.com.pl/10541/zywot-filozofa-o-ksiazcerudigera-
safranskiego-schopenhauer-dzikie-czasy-filozofii
[3] Safrański R., Schopenhauer. Dzikie czasy filozofii, Warszawa 2008.
[4] Schopenhauer A., Świat jako wola i przedstawienie, tłum. J. Garewicz,
Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1994, t. I.
[5] Skoczyński J., Niemiecka filozofia życia, [w:] idem, Wartość pesymizmu,
Kraków 1994.
[6] Skoczyński J., Pesymizm filozoficzny Mariana Zdziechowskiego, Kraków
1983.
[7] Stecko J., Unde malum? W poszukiwaniu pierwszej przyczyny zła – filozofia
Mariana Zdziechowskiego (część 2), Humanities and Social Sciences, nr 20
(4/2013).
[8] Stecko J., W poszukiwaniu pierwszej przyczyny zła – filozofia Mariana
Zdziechowskiego (część 1), Humanities and Social Sciences, nr 20 (3/2013).
[9] Tyburski W., Seweryna Smolikowskiego obrona metafizyki i krytyka
niemieckiej filozofii pesymizmu, Toruń 1995.
[10]Zdziechowski M., Pesymizm, romantyzm a podstawy chrześcijaństwa, T. I,
Warszawa 1993.