ROLA LASÓW I LEŚNICTWA W POCHŁANIANIU GAZÓW CIEPLARNIANYCH

Wśród działań zmierzających do złagodzenia zmian klimatycznych ważną rolę odgrywają lasy oraz aktywnie prowadzona gospodarka leśna. Lasy pełnią rolę nie tylko pochłaniacza dwutlenku węgla, ale stanowią ważne źródło surowca drzewnego i biomasy leśnej, dostarczając substytutów materiałów niedrzewnych oraz paliw kopalnych. Obecnie, informacje o działaniach w zakresie zalesień, wylesień oraz gospodarki leśnej stanowią część corocznych raportów, przygotowywanych na mocy ramowej konwencji klimatycznej oraz protokołu z Kioto. Wśród sektorów objętych sprawozdawczością tylko kategoria „Użytkowanie gruntów, zmiany użytkowania gruntów i leśnictwo” (LULUCF) stanowi pochłaniacz emisji gazów cieplarnianych netto. W Polsce w sektorze LULUCF lasy cechują się największym pochłanianiem dwutlenku węgla w przeliczeniu na jednostkę powierzchni, osiągając wartość 4,42 t CO₂ na ha. Gospodarka leśna przyczynia się do pochłaniania dwutlenku węgla znacznie bardziej niż zalesianie netto. Średnio, w ostatnich latach wielkość pochłaniania dwutlenku węgla z tytułu prowadzenia gospodarki leśnej w Polsce wynosiła blisko 38 mln ton rocznie, zaś zalesiania netto rocznie pochłaniały średnio nieco ponad 2 mln ton dwutlenku węgla. Obliczenia wskazują, że wprowadzenie jednostek pochłaniania dwutlenku węgla z tytułu prowadzenia gospodarki leśnej i zalesień do handlu emisjami, przy obecnych cenach dwutlenku węgla, mogłoby być źródłem przychodu na poziomie ok. 70 mln Euro rocznie. Nie tylko sam fakt istnienia lasów jako ekosystemu, ale aktywne prowadzenie gospodarki leśnej przyczynia się do sekwestracji dwutlenku węgla, co stawia leśnictwo w roli ważnego czynnika przeciwdziałającego zmianom klimatycznym i wzywa do rychłego włączenia sektora LULUCF do celu redukcyjnego emisji.

Pełny tekst (pdf)

[1] Lindahl K. B., Westholm E. (red.) 2015. Trender i varlden. Rapport fran Future Forests 2009-2012. Future Forests rapport serie 2015:1. Sverigeslantbruksuniversitet, Umea.

[2] Encyklika Laudato Si’ Ojca Świętego Franciszka poświęcona trosce o wspólny dom. Wyd. Diecezji Warszawsko-Praskiej. Warszawa 2015.

[3] Post W. M., Emanuel W. R., Zinke P. I., Stagenberger A. G. 1982. Soil carbon pools and world life zones. Nature, 298: 156-159.

[4] Nabuurs G-J., Delacote P., Ellison D., Hanewinkel M., Lindner M., Nesbit M., Ollikainen M., Saveresi A. 2015. A new role for forests and the forest sector in the EU post-2020 climate targets. Form science to policy 2. European Forest Institute. www.efi.int.{data dostępu 16.03.2016 r.}.

[5] Zwoliński J. 1998. Obieg węgla w borach sosnowych. Prace IBL, Seria A. pp. 141-155.

[6] Koskela J., Nygren P.,Berninger F., Luukkanen O. 2000. Implications of the Kyoto Protocol or tropical forest management and land use: prospects and pitfalls. Tropical forestry reports. University of Helsinki. Helsinki.

[7] Lundmark T., Bergh J., Hofer P., Lundstrom A., Nordin A., Podel B.C., Sathre R., Taverna R., Werner F. 2014. Potential roles of Swedish forestry in the context of climate change mitigation. Forests. 5. Pp. 557-578. (www.mdpi.com/journal/forests) {data dostępu: 31.03.2016 r.}.

[8] Ramowa Konwencja Narodów Zjednoczonych w sprawie Zmian Klimatu. 1992. https://www.mos.gov.pl/fileadmin/user_upload/srodowisko/Ramowa_Konwencja_Narodow_Zjednoczonych_w_sprawie_zmian_klimatu.pdf{data dostępu: 17.03.2016 r.}.

[9] Protokół z Kioto do Ramowej konwencji w sprawie zmian klimatu. 1997 (https://www.mos.gov.pl/fileadmin/user_upload/srodowisko/Protokol_z_Kioto_do_Ramwej_Konwencji_Narodow_Zjednoczonych_w_sprawie_zmian_klimatu.pdf){data dostępu: 18.03.2016 r.}.

[10] Polityka Leśna Państwa. 1997. (https://www.mos.gov.pl/g2/big/2009_04/ /34ba398d45e363aed16d2ad3b015136a.pdf) {data dostępu: 18.03.2016 r.}.

[11] Aneks 1 do rezolucji L2 „Paneuropejskie Kryteria i Wskaźniki zrównoważonej gospodarki leśnej”. Trzecia Konferencja Ministrów w Sprawie Ochrony Lasów w Europie 2-4 Czerwca 1998 roku, Lizbona, 1998 (https://www.mos.gov.pl/g2/big/ /2009_04/c5fd1336a465a7f2c876dfbac9f9c8ad.pdf) {data dostępu: 29.03.2016 r.}.

[12] Poland’s National Inventory Report2015. 2015. KOBiZE in IOŚ-PAB. Warszawa.

[13] Decyzja Parlamentu Europejskiego i Rady Nr 539/2013/UE z dnia 21 maja 2013 w sprawie zasad rozliczania emisji i pochłaniania gazów cieplarnianych w wyniku działalności związanej z użytkowaniem gruntów, zmianą użytkowania gruntów i leśnictwem oraz informacji o działaniach związanych z tą działalnością. Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej L 165/80 z 18.6.2013.

[14] IPCC 2014. 2013 Revised Supplementary Methods and Good Practice Guidance Arising from the Kyoto Protocol, Hiraishi, T., Krug, T., Tanabe, K., Srivastava, N., Baasansuren, J., Fukuda, M. and Troxler, T.G. (eds)IPCC, Switzerland.

[15] National reports http://unfccc.int/national_reports/annex_i_ghg_inventories/national_ _inventories_submissions/items/8812.php {data dostępu 18.03.2016 r.}.

[16] Drabarczyk J. 2016. Zatrzymać węgiel w lesie. Głos lasu. Nr 1, ss. 12-14.

[17] http://www.handel-emisjami.pl/ {data dostępu: 01.04.2016 r.}.