WODA DESZCZOWA W ARCHITEKTURZE KRAJOBRAZU NOWOCZESNYCH MIAST

Rozwój obszarów zurbanizowanych wpływa niekorzystnie na środowisko naturalne, w tym na cykl hydrologiczny, który w wyniku uszczelniania powierzchni terenu zostaje zaburzony. Na terenach nie przekształconych przez człowieka istnieje równowaga pomiędzy zjawiskami opadu, spływu, wsiąkania i parowania wody deszczowej. W wyniku działalności antropogenicznej zmianie ulegają warunki powierzchniowego spływu wód, powodujący wzrost wysokości i intensywności odpływu ze zlewni. Stwarza to liczne problemy, których rozwiązanie wymaga podjęcia wspólnych działań sektora gospodarki wodno-ściekowej, architektury i urbanistyki oraz gospodarki przestrzennej. Współczesne tendencje w projektowaniu przestrzeni miejskiej coraz częściej opierają się na proekologicznych nurtach, takich jak Eco-Urbanism i Green Urbanism, według których miasta powinny być ekologiczne, przyjazne użytkownikom i właściwie korzystające z zasobów naturalnych. Biorąc powyższe pod uwagę zarządzanie wodami opadowymi w miastach powinno być realizowane zgodnie z koncepcją rozwoju zrównoważonego. W ramach tej idei stosowane są rozwiązania techniczne pozwalające m.in. zwiększyć retencję i infiltrację wód opadowych na terenach zurbanizowanych. W artykule zostały scharakteryzowane takie obiekty i urządzenia, jak niecki i zbiorniki infiltracyjne, ogrody deszczowe i dachy zielone, które nie tylko są funkcjonalne, ale także posiadają wysokie walory estetyczne i wprowadzają zieleń do szarych i betonowych przestrzeni miejskich wzbogacając architekturę krajobrazu. Przedstawiono ich zastosowania w zabudowie miejskiej, które pokazały, że możliwe jest zintegrowane podejście do zarządzania wodami opadowymi i planowania przestrzennego. Rozwiązania te przyczyniają się do ochrony zasobów wodnych, uatrakcyjniają krajobraz miejski, poprawiają mikroklimat i wpływają na poprawę ładu przestrzennego i jakości życia w miastach.

Pełny tekst (pdf)

[1]  United Nations, Department of Economic and Social Affairs, Population Division. World UrbanizationProspects: The 2014 Revision, Highlights.

[2]  Pochwat K., Słyś D., Kordana S.: The temporal variability of a rainfall synthetic hyetograph for the dimensioning of stormwater retention tanks in small urban catchments, Journal of Hydrology, dostęp 18 kwiecień 2017, wdruku.

[3]  Fletcher T.D., Andrieu H., Hamel P.: Understanding, management and modelling of urban hydrology and its consequences for receiving waters: A state of the art., Advances in Water Resources, 2013, 51, 261–279.

[4]  Słyś D., Stec A.: Effect of development of the town of Przemysl on operation of its sewerage system, Ecol. Chem. Eng. S., 2013, 20, 381–396.

[5]  Todeschini S.: Hydrologic and Environmental Impacts of Imperviousness in an Industrial Catchment of Northern Italy, J. Hydrol. Eng., 2016, 21.

[6]  Lu H.W., He L., Du P., Zhang Y.M.: An Inexact Sequential Response Planning Approach for Optimizing Combinations of Multiple Floodplain Management Policies, Pol J Environ Stud, 2014, 23, 1245-1253.

[7]  Du J, Qian L., Rui H., Zuo T., Zheng D., Xu Y., Xu C.Y.: Assessing the effects of urbanization on annual runoff and flood events using an integrated hydrological modeling system for Qinhuai River basin, China, J. Hydrol., 2012, 464–465, 127–139.

[8]  Kim Y., Kim T., Park H., Han M.: Design method for determining rainwater tank retention volumes to control runoff from building rooftops. KSCE J. Civ. Eng., 2015, 19, 1585–1590.

[9]  UNESCO, 2012. Water security: responses to local, regional, and global challenges. Strategy plan, Paris: UNESCO IHP.

[10]   Januchta-Szostak A.: Usługi ekosystemów wodnych w miastach [w:] Przyroda
w mieście. Usługi ekosystemów - niewykorzystany potencjał miast, Fundacja Sendzimira 2012.

[11]   Dyrektywa 2000/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2000 roku ustanawiająca ramy wspólnotowego działania w dziedzinie polityki wodnej.

[12]   Elliott A.H., Trowsdale S.A.: A review of models for low impact urban stormwater drainage, Environmental Modelling & Software, 2007, 22, 394–405.

[13]   Burszta-Adamiak E., Stec A. Impact of the rainfall height on retention and runoff delay from green roofs. JOURNAL OF CIVIL ENGINEERING, ENVIRONMENT AND ARCHITECTURE, 2017, 64 (1/17), 81-95.

[14]   Burszta-Adamiak E.: Zielone dachy jako element zrównoważonych systemów odwadniających na terenach zurbanizowanych. Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu, Wrocław, 2014.

[15]   Suligowski Z.: Alternatywa dla wód opadowych, Wodociągi i Kanalizacja, nr 4/2008.

[16]   Słyś D.: Zrównoważone systemy odwodnienia miast. Dolnośląskie Wydawnictwo Edukacyjne, Wrocław 2013.

[17]   Starzec M., Dziopak J., Alexeev M.I.: Effect of the sewer basin increasing to necessary useful capacity of multichamber impounding reservoir, Water and Ecology, 2015, 1, 41–50.

[18]   Dziopak J.: Modelowanie wielokomorowych zbiorników retencyjnych w kanalizacji. Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej, Rzeszów 2004.

[19]   Dziopak J., Słyś D.: Modelowanie zbiorników klasycznych i grawitacyjno-pompowych w kanalizacji. Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej, Rzeszów 2007.

[20]   Materiały firmy Hauraton Polska Sp. z o.o. http://www.hauraton.com/pl/ (dostęp: kwiecień 2017).

[21]   Materiały firmy Minnesota Pollution Control Agency https://stormwater.pca. state.mn.us/index.php?title=Minnesota_Stormwater_Manual_test_page_1 (dostęp: kwiecień 2017).

[22]   Jane Irwin Landscape Architecture http://www.jila.net.au/ (dostęp: kwiecień 2017).

[23]   MateriałyfirmyStormwater Maintenance and Consulting http://swmaintenance.com/ (dostęp: kwiecień 2017).

[24]   https://landperspectives.com/2011/06/02/rivereast-center-a-sustainable-site/ (dostęp: kwiecień 2017).

[25]   Speak A.F., Rothwell J.J., Lindley S.J., Smith, C.L.: Rainwater runoff retention on an aged intensive green roof, Sci. Total Environ., 2013, 461–462, 28–38.

[26]   DeNardo J.C., Jarrett A.R., Manbeck H.B., Beattie D.J., Berghage R.D.: Stormwater mitigation and surface temperature reduction by green roofs, Trans. ASAE, 2005, 48 (4), 1491–1496.

[27]   Sims A.W., Robinson C.E., Smart C.C., Voogt J.A., Hay G.J., Lundholm J.T., Powers B., O’Carroll D.M.: Retention performance of green roofs in three different climate regions, Journal of Hydrology, 2016, (w druku).

[28]   Spolek G.: Performance monitoring of three ecoroofs in Portland, Oregon. Urban Ecosyst. 2008, 11, 349–359.

[29]   Carter T.L., Rasmussen T.C.: Hydrologic behaviour of vegetated roofs, Journal of the American Water Resources Association, 2006, 42, 1261–1274.

[30]   Wong N.H., Chen Y., Ong C.L., Sia A.: Investigation of thermal benefits of rooftop garden in the tropical environment, Build Environ, 2003, 38, 261–70.

[31]   Palla A., Gnecco I., Lanza L.G.: Hydrologic Restoration in the Urban Environment Using Green, Water 2010, 2, 140-154.

[32]   Voyde E., Fassman E., Simcock R.: Hydrology of an extensive living roof under sub-tropical climate conditions in Auckland, New Zealand. J. Hydrol., 2010, 394, 384–395.

[33]   Ouldboukhitine S., Belarbi R., Jaffal I., Trabelsi A.: Assessment of green roof thermal behavior: a coupled heat and  mass transfer model, Build Environ 2011, 46, 2624–31.

[34]   Van Renterghem T., Booteldooren D.: Reducing the acoustical façade load from traffic with green roofs, Build. Environ., 2009, 44, 1081–1087.

[35]   Alexandri E., Jones P.: Temperature decreases In an Urban canyon due to Green walls and gren roofs In diverse climates, Building and Environment, 2008, 43, 480-493.

[36]   Bowler D.E., Buyung-Ali L., Knight T.M., Pullin A.S.: Urban greening to cool towns and cities: a systematic review of the empirical evidence, Landscape and Urban Planning, 2010, 97, 147-155.

[37]   Yang J., Yu Q., Gong P.: Quantifying air pollution removal by green roofs in Chicago, Atmos. Environ., 2008, 42, 7266–7273.

[38]   Jian-feng Li, Onyx W.H. Wai, Y.S. Li, Jie-min Zhan, Y. Alexander Ho, James Li, Eddie Lam. Effect of green roof on ambient CO2 concentration, Building and Environment, Volume 45, 2010, 2644–2651.

[39]   http://sendzimir.org.pl/ (dostęp: kwiecień 2017).

[40]   Materiały firmy Optigruen http://www.optigruen.pl/ (dostęp: kwiecień 2017).