WPŁYW ODMIAN I KLONÓW WIERZBY ORAZ GĘSTOŚCI SADZENIA NA PLON BIOMASY NA CELE ENERGETYCZNE W 8 ROKU UPRAWY

Celem pracy była ocena plonowania 10 odmian i klonów wierzby w drugiej 4-letniej rotacji uprawianych na glebie lekkiej w warunkach gospodarki wodnej opadowo-retencyjnej przy zróżnicowanym zagęszczeniu zrzezów podczas sadzenia (15020, 22134 i 33200 szt.·ha^-1). Doświadczenie składało się z okresu przygotowawczego (2007 rok) oraz dwóch 4-letnich okresów odrastania pędów (2008-2011 i 2012-2015). W ramach gęstości sadzenia rozlosowano siedem odmian (Start, Sprint, Turbo, Ekotur, Olof, Jorr i Tordis) oraz trzy klony wierzby wiciowej (1047, 1054 i 1047D). W drugiej 4-letniej rotacji wpływ gęstości sadzenia w odniesieniu do efektu przeciętnego oraz interakcji gęstości sadzenia z częstotliwością koszenia oraz z odmianami na plon świeżej i suchej masy pędów oraz na zawartość suchej masy w pędach był nieistotny. Odmiany wierzby różniły się plennością. Najwyższe plony uzyskano przy uprawie odmian Ekotur i Tordis (przeciętnie 15,60 Mg·ha^-1·rok^-1 s.m., niższe – przy odmianie Olof (5,63 Mg·ha^-1·rok^-1 s.m.), bardzo niskie – u odmian i klonów: 1047, 1054, 1047D, Sprint, Turbo i Jorr (przeciętnie 2,49 Mg·ha^-1·rok^-1 s.m.), a najniższe - u odmiany Start (0,38 Mg·ha^-1·rok^-1 s.m.). Dwukrotne koszenie w pierwszej 4-letniej rotacji zmniejszyło plon suchej masy pędów w drugiej 4-letniej rotacji przeciętnie 2,7-krotnie u 10 genotypów, a u odmiany Ekotur 2-krotnie. 

Pełny tekst (pdf)

    [1]   Bullard M.J., Mustil S.J., McMillan S.D., Nixon P.M.I., Carver P., Britt C.P.: Yield improvements through modification of planting density and harvest frequency in short rotation coppice Salix spp. -1. Yield response in two morphological diverse warieties. Biomass Bioenergy. 22, 2002, pp. 15-25.

    [2]   Caslin B., Finnan J., McCracken A.: Short Rotation Coppice Willow Best Practice Guidelines. Teagas AFBI, Belfast 2010.

    [3]   Kuś J., Matyka M.: Wydajność wybranych gatunków roślin uprawianych na cele energetyczne w zależności od jakości gleby. Fragm. Agron. 26(4), 2009, s. 103-110.

    [4]   Lebresque M., Teodorescu T. I.: Field performance and biomass production of 12 willow and poplar clones in short-rotation coppice in southern Quebec (Canada). Biomass Bioenergy 29, 2005, pp. 1-9.

    [5]   Matyka M. 2013. Produkcyjne i ekonomiczne aspekty uprawy roslin na cele energetyczne. Rozpr. hab. Wydawnictwo IUNG-PIB Monogr. Rozpr. 35, Puławy, ss. 98.

    [6]   GUS 2015. Ochrona środowiska. www.stat.gov.pl {dostęp 06.05.2016 r.}.

    [7]   Stolarski J.M.: Agrotechniczne i ekonomiczne aspekty produkcji biomasy wierzby krzewiastej (Salix spp.) jako surowca energetycznego, Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, Olsztyn, 2009, ss.145.

    [8]   Styszko L., Fijałkowska D.: Influence of varieties and clones and planting density on dying out willow bushes in a 8-year. Wpływ odmian i klonów oraz gęstości sadzenia na zamieranie karp wierzby krzewiastej w 8-letnim cyklu uprawy. Progress in Plant Protection 55 (4), 2015, s. 488-493.

    [9]   Szczukowski S., Tworkowski J.: Produktywność oraz wartość energetyczna biomasy wierzb krzewiastych Salix sp. na różnych typach gleb w pradolinie Wisły. Post. Nauk Rol. 2, 2001, s. 29-38.

[10]   Szczukowski S., Tworkowski J., Stolarski M., Fortuna W.: Plon biomasy wierzby pozyskanej w krótkich rotacjach zbioru na plantacji przemysłowej. Fragm. Agron. 26(3), 2009, s. 146-155.

[11]   Wilkinson J.M., Evans E.J., Bilsborrow P.E., Wright C., Hewison W.O., Pillbeam D.J.: Yield of willow cultivars at different planting densites in a commercial short rotation coppice in the north of England. Biomass Bioener. 31, 2007, s. 469-474.