GŁÓWNE BARIERY WYKORZYSTANIA ENERGII GEOTERMALNEJ W POLSCE NA PRZYKŁADZIE WYBRANYCH CIEPŁOWNI

Dynamiczny rozwój odnawialnych źródeł energii (OZE) związany jest zarówno ze
wzrastającym zanieczyszczeniem środowiska jak również poszukiwaniem alternatywnych
rozwiązań mogących zastąpić częściowo bądź całkowicie konwencjonalne
nośniki energii takie jak węgiel, ropa, czy gaz których zasoby mogą zostać wyczerpane
w bliższej bądź dalszej przyszłości. Stan wykorzystania odnawialnych źródeł
energii w Polsce związany jest głównie z sektorem biomasy, energii słonecznej
i wodnej. Pomimo korzystnych warunków termicznych oraz wzrastającej popularności
ciepłowni geotermalnych, a także ośrodków rekreacyjnych, balneologicznych, czy
leczniczych wykorzystujących wody termalne, energia geotermalna również zaliczana
do OZE, zajmuje marginalną pozycję w porównaniu do innych odnawialnych źródeł
energii. Na niski stopień wykorzystania energii geotermalnej wpływ ma wiele
czynników tj. warunki termiczne, których słabe parametry mogą w znacznym stopniu
utrudnić, a nawet uniemożliwiać wykorzystanie wód podziemnych w ciepłownictwie
na dużą skalę. Negatywny wpływ na inwestycje geotermalne mają również kwestie
prawne i finansowe związane z budową ciepłowni i pozyskaniem odpowiednich zezwoleń.
a także wysokie ceny alternatywnych rozwiązań, nie stanowiące konkurencji
dla konwencjonalnych paliw tj. gaz, czy węgiel. Bazując na przykładach ciepłowni
geotermalnych, w niniejszej pracy zaprezentowano główne bariery wpływające na
obecną sytuację słabego wykorzystania energii geotermalnej w Polsce. Omówiono
przy tym aktualne aspekty prawne związane z realizacją projektów geotermalnych,
a także główne formy finansowego wsparcia dla tego typu inwestycji.

Pełny tekst (pdf)

[1] Berent-Kowalska G., Kacprowska J., Gogacz I., Jurgaś A., 2012 – Energia ze źródeł
odnawialnych w 2012 r. Wyd. Główny Urząd Statystyczny Departament Produkcji
Ministerstwo Gospodarki Departament Energetyki.
[2] Biernat H., Noga B., Kosma Z. 2012 – Przegląd konstrukcji archiwalnych i nowych
otworów wiertniczych wykonanych na niżu polskim w celu pozyskiwania
energii geotermalnej. Modelowanie inżynierskie 44, s. 21-28, Gliwice.
[3] Kępińska B., 2013 – Wykorzystanie energii geotermalnej w Polsce, 2012-2013.
Technika Poszukiwań Geologicznych. Geotermia, Zrównoważony Rozwój
Nr 1/2013.
[4] Górecki W. (red. nauk.) i in., 2011 – Atlas geotermalny Karpat Wschodnich, AGH
KSE, Kraków.
[5] Kępińska B, 2011 – Energia geotermalna w Polsce - stan wykorzystania perspektywy
rozwoju. Technika Poszukiwań Geologicznych. Geotermia, Zrównoważony
Rozwój Nr 1-2/2011.
[6] Biernat H., Kulik S., Noga B., Kosma Z., 2010 – Problemy inkrustacji przy zatłaczaniu
wykorzystanych wód termalnych, Modelowanie Inżynierskie, Gliwice,
nr 39, s. 7 – 12.
[7] Biernat H., Kulik S., Noga B., Kosma Z., 2011a – Problemy korozji przy zatłaczaniu
wykorzystanych wód termalnych, Modelowanie Inżynierskie, Gliwice, nr 39,
s. 13 – 18.
[8] Biernat H., Kulik S., Noga B., Kosma Z., 2011b – Próba zapobiegania kolmatacji
geotermalnych otworów zatłaczających w wyniku zastosowania supermiękkiego
kwasowania, Modelowanie Inżynierskie, Gliwice, nr 43, s. 59 – 66.
[9] Dubiel S., Luboń S., Luboń W., Wartak W., 2012 – Problemy rekonstrukcji otworów
geotermalnych na przykładzie odwiertu Biały Dunajec PAN – 1, AGH Drilling
Oil Gas, Kraków, v. 29, nr 1, p. 115 – 126.
[10] Banaś J., Mazurkiewicz B., Solarski W., 2007 – Korozja metali w wodach geotermalnych,
Technika Poszukiwań Geologicznych. Geotermia, Zrównoważony Rozwój,
IGSMiE PAN, Kraków, nr 2, s. 5 – 12.
[11]Macioszczyk A., Dobrzyński D., 2007 – Hydrogeochemia strefy aktywnej wymiany
wód podziemnych, Wyd. PWN, Warszawa.
[12] Kotowski A., 2010 – Analiza hydrauliczna zjawisk wywołujących zmniejszenie
przepływności rurociągów, Ochrona Środowiska, Environmental Pollution Control
Jurnal of Polish Sanitary Engineer's Association, Wyd. Oddziału Dolnośląskiego
Polskiego Zrzeszenia Inżynierów i Techników Sanitarnych, Wrocław, nr 1, s. 27 –
32.
[13] Tomaszewska B., 2011 – Utylizacja wód termalnych, korozja i skaling. Wstępne
wyniki realizacji projektu badawczo – rozwojowego, Technika Poszukiwań Geologicznych.
Geotermia, Zrównoważony Rozwój, IGSMiE PAN, Kraków, nr 1 – 2,
s. 403 – 412.
[14] Kleszcz A., Tomaszewska B., 2013 – Prognozowanie scalingu na przykładzie wód
ujmowanych otworem Bańska PGP – 1, technika Poszukiwań Geologicznych.
Geotermia, Zrównoważony Rozwój, IGSMiE PAN, Kraków, nr 1, s. 115 - 122.
[15] Przybycin A., 2011 – Działania resortu w celu promowania geotermii. Technika
Poszukiwań Geologicznych. Geotermia, Zrównoważony Rozwój nr 1-2.
[16] Kępińska B., Tomaszewska B., 2010 – Główne bariery wykorzystania energii geotermalnej
w Polsce. Propozycje zmian. Przegląd geologiczny. vol. 58, nr 7.
[17] Górecki W. (red. nauk.) i in., 2013 – Atlas geotermalny Karpat Wschodnich, AGH
KSE, Kraków.
[18] Długosz P., 2003 – Geotermia na Podhalu – 10 lat doświadczeń. Materiały konferencji
„Systemy energetyczne wykorzystujące czyste, odnawialne źródła energii”,
Kraków.
[19] Sanner B., 2001 – Shallow geothermal energy w: GHC BULLETIN
(http://geoheat.oit.edu/bulletin/bull22-2/art4.pdf).
[20] Carrier Air Conditioning Company, 1965 – Handbook of Air Conditioning System
Design. McGraw-Hill Books. New York.
[21] Rafferty K., 2000 – Scaling in geothermal heat pump systems. GHC BULLETIN,
MARCH 2000 p. 11-15.
[22] Ustawa z dnia 9.06.2011 r. Prawo geologiczne i górnicze (t.j. Dz. U. z 2011 r.
Nr 163, poz. 981 z późn.zm.).
[23] Ustawa z dnia 18.11.2001 r. Prawo wodne (t.j. Dz. U. z 2005 r., Nr 239, poz. 2019
z późn.zm.).
[24] Ustawa z dnia 23.01.2008 r. Prawo ochrony środowiska (t.j. Dz. U. z 2008 r.,
nr 25, poz. 150 z późn. zm. z późn.zm.).
[25] Ustawa z dnia 14.11.2010 r. o swobodzie działalności gospodarczej (t.j. Dz. U,
z 2010 r., nr 220, poz. 1447 z późn. zm.).
[26] Dyrektywa 2009/28/EU w sprawie promowania wykorzystania energii ze źródeł
odnawialnych (Dz. U. UE. L. 140/16.5.6.2009).