Budownictwo i Inżynieria Środowiska
2014.124, DOI: 10.7862/rb.2014.124
ADAPTACJA MODELU SANTA BARBARA UNIT HYDROGRAPH DO OBLICZANIA HYDROGRAMU PRZEPŁYWÓW W ZURBANIZOWANEJ ZLEWNI POTOKU SŁUŻEWIECKIEGO
Mariusz BARSZCZ
DOI: 10.7862/rb.2014.124
Streszczenie
Celem pracy jest przedstawienie procedury obliczeniowej hydrogramu przepływów za pomocą konceptualnego modelu Santa Barbara Unit Hydrograph (SBUH) oraz jej weryfikacja w zlewni cząstkowej Potoku Służewieckiego w Warszawie
o powierzchni 14,7 km2. Weryfikacja tej procedury i modelu SBUH polegała na ocenie zgodności przepływów maksymalnych, obliczonych za pomocą modelu
i pomierzonych w profilu „Rosoła”. Zakres pracy obejmuje wyznaczenie parametrów modelu (tc, Kr) metodą iteracyjną dla 25 zdarzeń opad-odpływ. Stosując metodę iteracyjną, uzyskano te same wartości dla pomierzonych i symulowanych przepływów maksymalnych. Na podstawie uzyskanych danych opracowano równanie, które umożliwia obliczenie czasu koncentracji (tc) w relacji do maksymalnej intensywności opadu efektywnego. Korelacja między tymi charakterystykami jest silnym związkiem liniowym (R = 0,73). Obliczone za pomocą równania czasy koncentracji wykorzystano do symulacji hydrogramów przepływów modelem SBUH. Wartości najmniejszego i największego błędu względnego (procentowego) ustalone na podstawie pomierzonych i symulowanych przepływów dla analizowanych zdarzeń, wynosiły odpowiednio –0,4 i 71,5%. Średni błąd obliczony przy uwzględnieniu wartości bezwzględnych błędów symulacji dla poszczególnych zdarzeń (zaniedbano znaki minus dla ustalonych błędów względnych) wynosił 17,2%. Do obliczenia opadu efektywnego zastosowano metodę SCS. Wartości parametru CN w tej metodzie wyznaczono dla analizowanych zdarzeń na podstawie danych opad-odpływ. Ustalone wartości wykorzystano do opracowania równania, które umożliwia obliczenie parametru CN na podstawie sumy opadu całkowitego.
Literatura
[1] Barszcz M.: Ocena zagrożenia powodziowego i możliwości jego ograniczenia
w zurbanizowanej zlewni Potoku Służewieckiego. Monografie Komitetu Inżynierii
Środowiska PAN, 68, 2010, s. 219-230.
[2] Barszcz M.: Prognoza maksymalnych przepływów prawdopodobnych wywołanych
ulewami w zurbanizowanej zlewni Potoku Służewieckiego. Przegląd Naukowy
Inżynieria i Kształtowanie Środowiska, XVIII, nr 4 (46), 2009, s. 3-21.
[3] Beven K.: Rainfall-runoffmodeling. The Primer. John Wiley & Sons, England
2001.
[4] Rossman L.A.: Storm water management model – User`s manual version 5.0.
United States Environmental Protection Agency (EPA), Cincinnati, OH 2004.
[5] Singh V.P.: Computer models of watersheds hydrology. Water Resources
Publication, Colorado, USA 1995.
[6] Soil Conservation Service Urban Hydrology for Small Watersheds. Technical
Release, no 55, 1986, pp. 2.5-2.8.
[7] Stubchaer J.M.: The Santa Barbara Urban Hydrograph Method. Proc. of National
Sympos. on Urban Hydrology and Sediment Control. Univeristy of Kentucky,
Lexington, July 28-31, 1975, pp. 131-141.
[8] Tsihrintzis V.A., Sidan C.B.: Modeling urban stormwater runoff processes using
the Santa Barbara Method. Water Resources Management, no 12, 1998, pp. 139-
-166.
[9] USDA-SCS, (U.S. Department of Agriculture, Soil Conservation Service). National
Engineering Handbook. Section 4, Washington, DC 1975.
[10] Wanielista M.P.: Hydrology and water quantity control. John Wiley & Sons, New
York 1990.
[11] Wanielista M.P, Kersten R., Eaglin R.: Hydrology: Water quantity and quality
control, 2nd ed. John Wiley & Sons, USA 1997.
[12] WMO: Guide to hydrological practices. WMO, no 168, 5th. Geneva, Switzerland
1994.
Podsumowanie
TYTUŁ:
ADAPTACJA MODELU SANTA BARBARA UNIT HYDROGRAPH DO OBLICZANIA HYDROGRAMU PRZEPŁYWÓW W ZURBANIZOWANEJ ZLEWNI POTOKU SŁUŻEWIECKIEGO
AUTORZY:
Mariusz BARSZCZ
AFILIACJE AUTORÓW:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
WYDAWNICTWO:
Budownictwo i Inżynieria Środowiska
2014.124
SŁOWA KLUCZOWE:
zlewnia zurbanizowana, proces opad-odpływ, model SBUH, opad efektywny, parametr CN, czas koncentracji, przepływy maksymalne
PEŁNY TEKST:
http://doi.prz.edu.pl/pl/pdf/biis/150
DOI:
10.7862/rb.2014.124
URL:
http://dx.doi.org/10.7862/rb.2014.124
DATA WPŁYNIĘCIA DO REDAKCJI:
2014-05-27
PRAWA AUTORSKIE:
Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej, al. Powstańców Warszawy 12, 35-959 Rzeszów