ETAPY PRACY TARANA WODNEGO

W artykule przedstawiono szczegółowo zasadę działania urządzenia zwanego taranem wodnym oraz omówiono etapy jego pracy w odniesieniu do zjawiska uderzenia hydraulicznego, stanowiącego podstawę działania tego typu urządzeń. W poszczególnych punktach opisano historię taranów wodnych, klasyczną teorię uderzenia hydraulicznego opracowaną w roku 1889 przez Nikolaja Żukowskiego oraz jej współczesne rozszerzenia, omówiono budowę typowego tarana wodnego, scharakteryzowano funkcje poszczególnych jego elementów oraz przedstawiono warunki, przy których taran wodny może poprawnie pracować. Najważniejszym elementem pracy jest opis cyklu pracy tarana wodnego z podziałem na etapy. Motywacją do napisania artykułu było spostrzeżenie, że w literaturze fachowej, zarówno polskiej jak i zagranicznej, brak jest podobnego typu opisów, a materiały popularno-naukowe, spotykane głównie na różnych stronach internetowych, są przeważnie zbyt ogólne (a czasami i błędne), przez co nie spełniają wymogów źródeł naukowych. Najważniejszą nowością zawartą w pracy, a zarazem głównym jej celem, jest połączenie opisu działania taranów wodnych z przebiegiem uderzenia hydraulicznego. Artykuł stanowi kontynuację cyklu związanego z poszukiwaniem obecnych możliwości praktycznego wykorzystania taranów wodnych w możliwie szerokim obszarze zastosowań.

Pełny tekst (pdf)

1. Agriculture and Agri-Food Canada: Water-powered water pumping systems for livestock watering, 2014, http://www1.agric.gov.ab.ca/$department/deptdocs.nsf/ba3468a2a8681f69872569d60073fde1/42131e74693dcd01872572df00629626/$FILE/wpower.pdf [dostęp: 1 lutego 2014].
2. Appropedia: Hydraulic ram pumps, 2013, http://www.appropedia.org/Hydraulic_ram_pumps [dostęp: 1 lutego 2014].
3. Badur, J., Nałęcz, T.J., Pietkiewicz, P.: Wyznaczanie wartości ciśnienia uderzenia hydraulicznego w przewodach wielowarstwowych. Mechanika’99 Forum Młodych, Gdańsk 1999, s. 345-348.
4. Bukowski, J.: Mechanika płynów, PWN; Warszawa 1965.
5. Brown, L.: Ministry of Agriculture and Lands. Using a hydraulic ram to pump livestock water, 2006, http://www.agf.gov.bc.ca/resmgmt/publist/500Series/590305-9.pdf [dostęp: 1 lutego 2014].
6. Calhoun, J.: Home built hydraulic ram pumps, 2003. http://www.inthefieldministries.org/jscalhou/Home%20Built%20Hydraulic%20Ram%20Pumps.pdf [dostęp: 1 lutego 2014].
7. Clarke, J. W.: Hydraulic rams ther principle and construction, 1900, https://archive.org/details/hydraulicramsth03clargoog [dostęp: 18 stycznia 2014].
8. Clemson.: Home-made Hydraulic Ram Pump, 2007, http://www.clemson.edu/irrig/equip/
   ram.htm#Links [dostęp: 1 lutego 2014].
9. Derkor: How does hydraulic ram work, 2014, http://www.rampumps.net/face/2012041015010
   6.html [dostęp: 27 marca 2014].
10. Gryboś, R.: Mechanika płynów z hydrauliką, 1995, Wydawnictwo Graficzne Politechniki Śląskiej w Gliwicach, Gliwice, ISBN 0434-0825.
11. Gryboś, R.: Podstawy mechaniki płynów, PWN, Warszawa.1998, ISBN 83-01-12553-5
12. Grygo, D., Sobieski, W.: Możliwości i obszary stosowania taranów wodnych w obecnych warunkach polskich, 2014, (wysłano do: wydawnictwa ITP, Woda - Środowisko - Obszary Wiejskie).
13. Jeffery, T. D., Thomas, T. H., Smith, A. V., Glover, P. B., Fountain, P. D.: Hydraulic ramp pumps, 1992, Intermediate Technology Publications 1992, ISBN 1 85339 172 7.
14. Jeżowiecka, K., Szewczyk, H.: Mechanika płynów. Wrocław. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, 2001, ISBN 83-7085-597-0. s. 314.
15. Jong, P.: Hydraulic rams. 2014, http://www.slideshare.net/Fatin62c/hydraulic-ram-pump-consumers-guide-delft-university-of-technology [dostęp: 1 maja 2014].
16. Kowalski, P.: Analiza zdolności tłumienia uderzenia hydraulicznego w rurociągu stalowym
    z bocznikiem z tworzywa sztucznego, 2007, http://pbc.gda.pl/Content/3910/phd_ko
    walski_pawel.pdf [dostęp: 1 lutego 2014].
17. Meribah Ram Pump: Sequences of Operation, 2014, http://www.meribah-ram-pump.com/index.php?id=32 [dostęp: 27 marca 2014].
18. Mitosek, M.: Mechanika płynów w inżynierii środowiska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 1997, ISBN 83-87012-54-8.
19. Mohammed, S. N.: Design and Construction of a Hydraulic Ram Pump. Leonardo Electronic Journal of Practices and Technologies, 2007, http://lejpt.academicdirect.org/A11/05
    9_070.pdf [dostęp: 18 stycznia 214].
20. Nałęcz T.J., Pietkiewicz P.: Empiryczna weryfikacja metody wyznaczania prędkości propagacji ciśnieniowej fali uderzeniowej. XI Konferencja Badanie, Konstrukcja, Wytwarzanie i Eksploatacja Układów Hydraulicznych, Cylinder ‘2001, Szczyrk 2001, s. 255-264.
21. Nałęcz T.J., Pietkiewicz P.: Wyznaczanie wartości prędkości fali uderzeniowej
    w zamkniętych przewodach wielowarstwowych dla przepływów dwufazowych. Międzynarodowa Konferencja Naukowo-Techniczna Bałłtechmasz-2000, Kaliningrad 2000, s. 155-156.
22. Nałęcz T.J., Pietkiewicz P.: Wpływ powietrza jako drugiej fazy na prędkość rozchodzenia się fali uderzeniowej w przewodzie wielowarstwowym. X Konferencja Badanie, Konstrukcja, Wytwarzanie i Eksploatacja Układów Hydraulicznych, Cylinder ‘2000, Szczyrk 2000.
23. Nałęcz T.J., Pietkiewicz P.: Wyznaczanie prędkości propagacji ciśnieniowej fali uderzeniowej w hydraulicznych przewodach zamkniętych z uwzględnieniem powietrza, jako drugiej fazy. XII Krajowa Konferencja Pneuma’2000, Kielce 2000, s. 255-262.
24. Piekarek, M.: Instalacja urządzeń lokalnych ujęć wody. 713[02].Z1.07, 2006, http://www.zsb.gliwice.pl/pdf/monter_instlacji_i_urz_san/Monter_instalacji_i_ur-san_713[02]_Z1.07_u.pdf [dostęp: 18 stycznia 2014].
25. Sheikh, S. i in.: Design methodology for hydraulic ram Pump (hydram), 2013, http://ijmerr.com/ijmerradmin/upload/ijmerr_524d02574aef3.pdf [dostęp: 7 marca 2014].
26. Silver, M.: Use of hydraulic rams in Nepal, 1977, http://www.slideshare.net/Fifi62z/ram-pump66 [dostęp: 1 maja 2014].
27. SolarLogic: How a Ram Pump Works, 2014, http://www.homepower.com/how-ram-pump-works [dostęp: 28 marca 2014].
28. Tarasewicz, S.: Tartak Raphaelsonów zyskał pierwszy eksponat, 2012, http://naszolsztyniak.pl/75199,Tartak-Raphaelsonow-zyskal-pierwszy-eksponat.html#axzz2qb61vxTw [dostęp: 18 stycznia 2014].
29. Taye, T: Hydraulic ram pump, 1998, Journal of the ESME, Vol II, No. 1, July 1998, http://www.africantechnologyforum.org/ESME/hydram1/HydRam1.htm#OPERATION OF A HYDRAM, [dostęp: 1 maja 2014].
30. Watt, S. B.: A manual on the hydraulic Ram for pumping water, 1975, http://www.watersanitationhygiene.org/References/EH_KEY_REFERENCES/WATER/Water%20Pumping/Ram%20Pumps/Hydraulic%20Ram%20Pump%20Manual%20(ITDG).pdf [pozyskano: 1 maja 2014].